ግደን ሓላፍነትን ኣረካብን ተረካብን

ርእሰ-ዓንቀጽ ሰዲህኤ

“ከም መቐጸልታ ናይ ቅድሚ ሕጂ ጻዕርታቱ፡ መስርሕ ምርግጋጽ ኣድማዒ ተሳትፎ ኤርትራዊ መንእሰይን፡ ምቅልጣፍ ምስግጋር መሪሕነታዊ ተራ ኤርትራዊ መንእሰይ፡ናብ ክዉንነትን ምቕያር ዘኽእል መሳለጥያታትን ኣገባባትን ምፍጣር ሓደ ካብ ናይ’ዚ እዋን ቀዳምነታቱ ምዃኑ የረጋግጽ።” (ካብ ፖለቲካዊ ውሳነታት 2ይ ጉባአ ሰዲህኤ ዝተወስደ)

ጉዕዞ ቃልሲ መስርሕ ምቅብባልን ምርኽኻብን ምዃኑ ኣብ ቅድሚ ኩልና ርዱእን ተመኩሮና ዘርኣየናን እዩ። ካብዚ ሓሊፉ ቃልሲ ብሓደ ኣካል ተጀሚሩ ዝውዳእ ዘይኮነ፡ በብምዕራፉ ኣገባቡ እንዳቐያየረ ዝቕጽል መስርሕ እዩ። ኣብዚ ዘየቋርጽ ቃልሲ ካብ መድረኽ ናብ መድረኽ ሓደ ከረክብ እቲ ካልእ ከኣ ክርከብ እቲ መስርሕ ቀጻሊ እዩ። እቲ ቃልሲ ኮነ ግደን ሓላፍነትን ናይቶም ተዋሳእቲ፡ እቲ ቃልሲ ብዝሓልፎ ናይ ርሑቕን ቀረባን ምዕብልናታት፡ ብባህሪ ናይቲ ቃልስን ዓቕምን ሓላፍነትን ናይቶም ተዋሳእትን እንዳተቕያየረ እምበር ከምቲ ዝተጀምረሉ ኩነታት ብዘይክብ ለጠቕ ዝቕጽል ኣይኮነን። መስርሕ ምርኽኻብ በዚ ጀሚሩ ኣብዚ ክውዳእ እዩ ኢልካ ውዱእ ቆጸራ ዝተሓዘሉ ዘይኮነ ብመስርሕ ዝግዛእ እዩ። እቲ ዘረክብ መድረኽ እንዳገደፈ፡ እቲ ዝርከብ ድማ ቦታኡ እንዳስፈሐ ብዘገምታ ዝካየድ እዩ።

ከምቲ ቐዲሙ ዝተገልጸ፡ ቃልሲ ናይ ወለዶታት ምቅብባልን ቀጻልነትን እዩ። እቲ መስርሕ ነባር ብሓድሽ ናይ ምትካእን ንሓደ ምዕራፍ ቃልሲ ሰጊርካ ናብ ሓድሽ ምዕራፍ ናይ ቃልሲ ናይ ምእታው ተግባር’ዩ። እቶም ተቓለስቲ እውን ከምኡ ኣብቲ ነባር ምዕራፍ ዝነበሩ፡ ንናይቲ ሓድሽ ምዕራፍ ተቓለስቲ መንእሰያት እንዳረከቡ እቲ መስርሕ ብዘይምቁራጽ ይቕጽል። እዚ ምስግጋር ንቀጻልነትን ዓወትን ቃልሲ ወሳኒ እዩ። ወሳኒ ዝኾነሉ ቀንዲ ምኽንያት ብዘይምስግጋርን ምውርራርስን ውሕስነት ቀጻልነት ስለ ዘየለ እዩ። ቀጻልነት እንተዘየልዩ ድማ እቲ መልክዑን ኣገባቡን ደኣ ይቕይር እምበር ቃልሲ ኣየቋርጽን እዩ።  “ምስግጋር ክሳብ ክንድዚ ናይ ምቕጻልን ዘይምቕጻልን ወሳኒ ግደ እንዳሃለዎ ክሳብ ክንደይ’ሞ ንግደሰሉን ንጥንቀቐሉን? ዝብል ጉዳይ ቆላሕታ ዘድልዮ እዩ።

ዜናዊ ጸብጻብ ሰላማዊ ሰልፊ ኣብ ከተማ ኦስሎ Oslo

ብዕለት 11 ሕዳር 2017  ብብዝሕን ብዙሕነትን ተሳተፍቱ ካብ  ናይ ቅድሚ ሕጂ  መዳርግቲ ዘይረኸበ  ሰላማዊ ሰልፊ ኣብ ከተማ ኦስሎ ኖርወይ ተኻይዱ።  ሊዕሊ  ሰለስተ ርብዒ ተሳተፍቲ ናይዚ ሰላማዊ ሰልፍዚ መንእሰያት ኮይኖም፣  ተራእዩ ዘይፈልጥ ቁጽሪ ደቂ ኣንስትይዮን፣ ሰብ ዕድመ ኣደታትን ኣቦታትን እውን ብብዝሒ ተረኺቦም ነይሮም። ተሳተፍቲ ካብ ኦስሎን ከባብን ጥራይ ዘይኮነስ ካብ ርሑቕ ከተማታት በርገን፣ ስታቫንገር፣ ሽየን፣ ሶገንዳል፣ ድራመንን ካልኦትን ብብዝሒ ተወዲቦም ሊዕሊ ሸውዓተ ሰዓታት ብምጉዒዝ ተሳቲፎም ከምዝነበሩ ምንጭታት ሓበረታ ሓርነት ኦርግ ካብቲ ቦታ ሓቢሮም።

ሰልፍኛታት ልክዕ ሰዓት ክልተ ድሕሪ ቕትሪ ካብ ዝተመደበሎም ነቆጣ ብፈረሰኛታት ፖሊስ ተዓጂቦም ብምብጋስ፣ ድሕሪ ናይ ፍርቒ ሰዓት ጉዕዞ ኣብ ቅድሚ ቤት ጽሕፈት ሃገራዊ ባይቶ በጺሖም። ኣብ ጉዕዞ ሰልፊ ኮነ ኣብ ቅድሚ ቤት ጽሕፈት ሃገራዊ ባይቶ ሰልፈኛታት ብቋንቋታት ኖርወይ፣ ኢንግሊዝ፣ ዓርብን ትግርኛን ብልዑል ድምጺ ብምጭራሕ፣ ንምልካዊ ስርዓት ህግደፍን ኩሉ እከይ ተግባራቱን ዝኹንን፣ ማሕበረሰብ ዓለም ድማ ንምኽባር ኤርትራዊ ሰብኣዊ መሰላት ኣብ ሊዕሊ ስርዓት ኣስመራ ዘድሊ ስጉምቲ ንኽወስድ ዘዘኻኽር ጭርሖታት ኣስሚዖም።

 ኣብ ቅድሚ ቤት ጽሕፈት ሃገራዊ ባይቶ ኖርወይ እውን ቃል ኣዳላዊ ሽማገለ ሰላማዊ ሰልፊ ብቋንቋታት ትግርኛ፣ ዕረበኛን ኖርወይን ምስተሰምዐ፣ ቀጺሉ ብቋንቋታት ትግረ፣ ትግርኛን ዓረበኛን ብርክት ዝበሉ ረዚን መልእኽቲ ዘለዎም ግጥምታት ብደቂ ኣንስትዮን ደቂ ተባዕትዮን ተነቢቦም።

ኣቦ መንበር ሰዲህኤ ናይ ኣባላት ሰልፊ ኣኼባ ኣካይዱ

ኣቦ መንበር ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ ብጻይ መንግስተኣብ ኣስመሮም ብ5 ሕዳር 2017 ናይ ኣባላት ሰልፊ ኣኼባ ኣካይዱ። ኣብዚ ኣብ ኩሉ ኩርነዓት ዓለም ዝርከቡ ኣባላት ሰልፊ ዝተሳተፍዎ ኣኼባ፡ ብዛዕባ ዝተፈላለዩ እዋናዊ ጉዳያት ሰፊሕ መብርሂ ሂቡ። ካብቶም ዝያዳ ቆላሕታ ዝሃቦም ዛዕባታት፡ ተሳትፎ ልኡኽ ሰዲህኤ ኣብዚ ቀረባ እዋን ብመድረኽ ተጸዊዑ ኣብ ፍራንክፈርት ዝተኻየደ ኮንፈረንስ፡ ማእከላይ ባይቶ ሰዲህኤ ኣብ ዝሓለፈ ወርሒ ዘካየዶ 8ይ ምዱብ ኣኼባኡ ዘተኮረሎም ዛዕባታትን ዝወሰኖም ውሳነታትን፡ ከምኡ እውን ኣብዚ እዋንዚ ኣብ ኤርትራ ዝረአ ዘሎ ምዕባለታትን ኣንጻር ጉጅለ ህግደፍ ዝጐሃሃር ዘሎ ተቓውሞታትን ዝብሉ ይርከብዎም።

ኣቦ መንበር ኣብዚ መብርሂኡ፡ ኣብ ፍራንክፈርት ዝነበረና ተሳትፎ ነቲ ሰልፍና ኣቐዲሙ ዘውጸኦ ናይ ብሓባር ምስራሕ ናይ ዘተ እማመና  ንምንጽብራቕን ምስ ዝተፈላለዩ ወገናት ምልውዋጥ ሓሳብን ዝሓገዘ ምንባሩ ጠቒሱ፡ ንመጻኢ እውን ነቲ “ምስ ኩሎም ኤርትራዊ ወገናት ተራኺብካ ብሓባር ዘስርሕ መዋጸኦ ምርካብ” ዝብል ርኢቶና ብዘንጸባርቕ ክንቅጽሎ ከም ዝግብኣና ጠቒሱ። ምስዚ ኣተሓሒዙ ድማ ማእከላይ ባይቶን ፈጻሚ ሽማግለን  ሰዲህኤ ኣብ ዝሓለፈ ወርሒ ኣብ ዘካየድዎም ምዱባት ኣኼባታት ዘተኮርሎም ነጥብታት ጠቒሱ፡ ብዛዕባ ዘስፈርዎም ቀዳምነታት ሓቢሩ፡ ኣባላት ሰልፊ ሎሚ’ውን ከም ወትሩ ንኹሉ ዕንቅፋታትን ብደሆታትን ብጽንዓትን ተወፋይነትን እናሓለፉ ኣብ ምትግባር እቲ ዝተተለመ መደባት ሰልፊ ከም ዝተግሁ እምነቱ ዝለዓለ ምዃኑ ኣብሪሁ። ኣብዚ ንህልዊ ጥሕሰት መሰላትን ጸረ ህዝቢ ግህሰታትን ጉጅለ ህግደፍ ንምቅዋም ዝካየደ ዘሎ ምልዕዓላት ከኣ ኣባላት ሰዲህኤ ከከም ኩነታት ከባቢኦም ተሳትፈኦም ከሕይሉ ኣተባቢዑ።

ጨንፈር ኖርወይ መበል 7ይ ስሩዕ ጉባኤኡ ኣካዪዱ

ጨንፈር ኖርወይ ብዕለት 14 ጥቕምቲ 2017፣ 7ይ ስሩዕ ጉባኤኡ ኣብ ከተማ ኦስሎ ብዓወት ኣካይዱ። ጉባኤ ጨንፈር ኣብ ቲሕቲ ሓቢርና ንስራሕ ክነድምዕ፣ ሓቢርና ነድምጽ ክነስምዕ! ዝብል ጭርሖ እዩ ተኻይዱ። ኣብዚ ንመበል 7ይ ግዜ ዝተጋበአ ጨንፈራዊ ጉባኤ ምስ ሓያለይ ካብ ርሑቕን ቀረባን ዝመጹ ኣባላት ጨንፈር ክልተ ኣባላት ፈጻሚት ሽማገለ ሰልፊ ተጋደላይ ተስፋይ ወልደሚካኤል ሓላፊ ወደባዊ ጉዳያትን ብጻይ መድሃኔ ሃብተዝጊ ሓላፊ ጉዳያት መንእሰያትን ተረኺቦም ነይሮም። 

ጉባኤ ብዝኽረ ሰማዕታት ድሕሪ ምጅማር፣ ኣቦ መንበር ጨንፈር ብጻይ ማሕደር ዕቁባዝጊ ኣብ ምኽፋት ናይቲ ጉባኤ ፍሉይ ናይ ዕንቋዕ ብደሓን መጻእካ ሰላምታ ንተጋደላ ተስፋይ ወልደሚካኤል ብምቅዳም፣ ንኹሎም ተጋባእቲ እውን ናይ እንቋዕ ብደሓን መጻእኩምን እንቋዕ ናብ መበል 7ይ ጉባኤ ኣብቐዓናን ቃል ኣስሚዑ፣ ጉባኤ ብዕሊ ከፊቱ።     

ኣስዒቡ’ውን ኣቦ መንበር ናይ ዕለቱ ኣጀንዳታት ድሕሪ ምሕባር፣ ጨንፈር ኖርወይ ካብ ዝምስረት ኣትሒዙ ካሳብ ሎሚ ንቋዋማዊ መደባቱ ብንጥፈት እንዳ ኣሰላሰል፣ ካብ ውሽጢ ሰልፊ ኮነ ካብ ደገ ንሓድነት ሰልፊ ኽበታትን ንዝደናደን ወስታታው እውን ብጽንዓት እንዳ መከተ ዝኸይድ ዘሎ ጨንፈር ምዃኑ ገሊጹ። ድሕሪ 2ይ ጉባኤ ሰልፊ ንሓድነትና ክዘርግ ንዝሃቐነ ተሪእዮታት፣ ጨንፈር ኖርወይ ብትሪ ከምዝኹንኖ ሓቢሩ፣ ንምምካቱ መሪሕነት ሰልፊ ንዝኽተሎ ሕጋውን ልቦና ዝመልኦ ኣገባብን እውን መጎሱ ገሊጹ።

እቶም ሰብ ዋኒን ናብ ዋኒና

ንሓደ መስርሕ ቃልሲ ንምዕንቃፍ ካብ ዝእለሙ ሓደገኛ ተንኮላት፡ ኣብ ቆይቁን ዘይመሰረታዊ ቶኽታዅ ሓሳባትን ዝተመስረተ ኣጀንዳታት እንዳመሃዝካ፡ እቶም ሰብ ዋኒን ኣንፈቶም ዘንጊዖም ኣብ ቆይቊ ከም ዝጽመዱ ምግባር እዩ። እዚ ንመሰረታዊ ደሞክራስያዊ ኣሰራረሓታት ንቕድሚት ከይስጉምን ከይምዕብልን ዝዓግት ዕንቅፋት እዩ።

መጻኢ ዋኒን ሰዲህኤ ንድሕሪት ተመሊስካ ሕሩስ ምሕራስን ናይ ጣዕሳ መዝሙር ምኩምሳዕን ዘይኮነ፡ በቲ ዝሓለፈ ኣውንታዊ ይኹን ኣሉታዊ ተመኩሮ እንዳተመሃርካ፡ ንቕድሚት ምምዕዳው እዩ። ከምቲ ከም ውጽኢት ተኸታታሊ መሪሕነታዊ ኣኼባታት ኣካላት መሪሕነት ሰልፊ ኣብዚ ቀረባ ግዜ ብወግዒ ዝተነጸረ፡ መጻኢ ዋኒን ሰልፍና ቆይቊ ዘይኮነ፡ ሰልፋዊ ሃለዋት ምጽፋፍን ሓድነቱ ምሕያልን፡ ምቅልጣፍ መስርሕ ምሕዳስን ኤርትራዊ ሓይሊ ተቓወምቲ ዝዋሰኣሉ ሓባራዊ ሰፊሕ ጽላል ንክፍጠር እጃምካ ምብርካትን ዝኣመሰለን እዩ። ዕላማ ናይቶም ኣብ ቆቍ ክንሽከል ዝደልዩና ከኣ ብኣንጻሩ ነዚ መሰረታዊ ዋኒንና ገዲፍና ኣብቲ ሓሸውየኦም ክንጽመድ’ሞ መስመርና ክንስሕት እዩ። ከምቲ “ጉድጓድሲ ንኰዓቲኣ” ዝበሃል ኣቲ ዝተኸልዎ ናይ ሸንኮለል ጓይላ ባዕላቶም እምበር ንሕና እቶም ሰብ ዋኒን ከቶ ኣይክስዕሰዓሉን ኢና።

storing religious freedom in the ‘North Korea of Africa’

by Rev. Thomas Reese S.J. Torture. Arbitrary arrests and detention without charges. A ban on public religious activities. Stifling of dissent. Forced labor. The governments of far too many countries persecute their citizens, including one we hear tooTorture. Arbitrary arrests and detention without charges. A ban on public religious activities. Stifling of dissent. Forced labor.

The governments of far too many countries persecute their citizens, including one we hear too little about: Eritrea. Those who know the character of the Eritrean government and its president, Isaias Afwerki, refer to the regime as the “North Korea of Africa.” A fitting moniker.

This week, Eritreans celebrate the holiday of Meskel, commemorating the finding of the True Cross. The head of the Eritrean Orthodox Church, however, will celebrate this holiday as he has for the past 10 years – under house arrest suffering from severe diabetes, imprisoned for his beliefs.

It is for this reason that the U.S. Commission on International Religious Freedom, on which I serve, has recommended since 2004 that the State Department designate Eritrea as a “country of particular concern” for its systematic, ongoing, and egregious violations of religious freedom. For the same reason, the State Department has indeed taken our advice and applied this designation every year since, most recently in October 2016.

ሰዲህኤ- ጨንፈር ቶሮንቶ ምስ ግዱሳት ተቓለስቲ መንእሰያት ኤሪትራውያን ኣኼባ ኣካይዱ

ትማሊ ሓሙስ 7 መስከረም 2017 ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤሪትራ ጨንፈር ቶሮንቶ ምስ ግዱሳት ተቓለስቲ መንእሰያት ኤሪትራውያን ተቐማጦ ቶሮንቶ ብምርኻብ ምርድዳእ ዝመልኦ ምይይጥ ኣካይዱ።

እቲ ኣኼባ ብመንፈስ ናይቲ ኣብዚ ቀረባ እዋን ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤሪትራ ተታሓሒዝዎ ዘሎ፡ ኩሉ ጸረ ምልኪ ዝቃለስ ክፍልታትን ሓይልታትን ህዝብናን ብፍላይ ከኣ መንእሰያት ደለይቲ ፍትሒ፡ ካብቲ ከም ህዝቢ ንሳቐየሉ ዘሎና ናይ ምንጽጻግን ምፍልላይን  ተመኩሮ  ተማሂርና ንሓደ ህዝባዊ ዕላማ ብሓደ ኰንካ ምስራሕ ዝብል ተበግሶ ማእከል ዝገበረ ኮይኑ፡ ነዞም ዝስዕቡ ነጥብታት ብዕምቈት ተመያይጡሎም።

1,    ራእይን ድሕረ ባይታን ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤሪትራ

2,    ኣድላይነት ውደባ ኣብ ሓርነታዊ ቃልሲ

3,    ግደ መንእሰያት ኣብዚ ንህላዌ ህዝብን ሃገርን ኤሪትራ ዝፈታተን ዘሎ ተሃዋሲ ህሞት

4,    ተኻፈልቲ ኣኼባ፣ ሓይልታት ተቓውሞ ንምቅርራብ፡ ሰልፊ ዲሞራሲ ህዝቢ ኤሪትራ  ሒዝዎ ዘሎ ተበግሶ መዚኖም፡ ብፍላይ ግን ኣብቲ ኣገዳስነት ውደባ ዝብል ኣምር ዓሚቕን ሓባራውን መረዳእታ ምምዕባል ኣገዳስነት ከምዘሎዎ ንመላኺ ስርዓት ቀንዲ ዘስግኦ’ውን ናይ ህዝቢ ምውዳብ ምዃኑ፡ እቲ ናይ መንእሰያት ኤሪትራ ዘይምውዳብ ቀንዲ ምኽንያት ምንዋሕ ዕምሪ ውልቀ መለኽቲ ስለዝኾነ መንእሰያትና ብዘይምውዳቦም ንምልኪ ዘገልግል ምዃኑ ተረዳዲኦም።

ኣባላት ጨንፈር ቶሮንቶ ንተሳተፍቲ መንእሰያት ብተግዳስነቶምን ደገፎን ኣመስጊኖም፡ ኮምኡ’ውን እቶም ዝተሳተፉ መንእሰያት ኣብ ሰልፊ ዲሞክራሲ ዘሎዎም ኣድናቖትን ደገፍን ገሊጾም፡ ቀጻሊ ተመሳሳሊ ኣኼባታት ከካይዱ ብምስምማዕ ድማ ኣኼባ ደምዲሞም።

ወኪል ቤት ጽሕፈት ዜና ዞባ ሰሜን ኣሜሪካ

ሓባራዊ ቃል

ዝኸበርኩምን ዝኸበርክንን ኣባላትን መሪሕነትን ማሓዙት ውድባት ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራን ግንባር ሃገራዊ ድሕነት ኤርትራን 

ዝከበርኩምን ዝኸበርክንን ወከልቲ ማሓዙት ውድባትን ማሕበራትን፣ ዕዱማት ኣጋይሽናን።

ኣቀዲምና ብስም ጨናፍር ግንባር ሃገራዊ ድሕነት ኤርትራን ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራን ፍራንክፎርትን ከባቢኡን ዕዙዝ ሃገራዊ ሰላምታና ብምቕራብ፣ ሒዝናዮ ዘለና መድረኽ ናይ ቃልሲ ናይ ኩልና ዓቅምን ግጥምያን ዘድልዮ፡ ናይ ነፍሲ ወከፍ ደላይ ለውጥን ጽቡቕ ናይ ኤርትራን ህዝባን ይደሊ ዕማም ብምዃኑን ዓዳምን ተዓዳምን የዘድልዮ እዃ እንተዘኮነ ንመጸዋዕታና ኣኽቢርኩም፡ ካብ ርሑቁን ቀረባን ኣብዚ ታሪኻዊ ሓባራዊ ጽምብል ዝኽሪ ምጅማር ብረታዊ ተጋድሎ ህዝብና ምስታፍኩም፣ ክብ ዝበለ ምስጋና ከነቕርበልኩም ደስ ይብለና።

ብህላወ ብሓቲ ስርዓት ህግደፍ ሓቀኛ ዕርቂ ክረጋገጽ ኣይኽእልን’ዩ?

ክቡራት ኣንበብቲ ብቀዳምነት ዕዙዝ ልባዊ ሰላምታይ ብድሕሪ ምቕራብ፡-

ኣብ ጉዕዞ 26 ናይ ነጻነት ዓመታት ብሰንኪ በሓቲ ፖሊስታት ስርዓት ህግደፍ ኣብ ልዕሊ ኤርትራን ህዝባን ብሓፈሻ ኣብ ልዕሊ መንእሰይ ወለዶ ድማ ብፍላይ፡ ክበጽሕ ዝጸንሐን ገና ዝቕጽል ዘሎን ከቢድ ፖሎቲካዊ፡ ቁጠባውን ማሕበራውን ዕንወት፡ ኣሽንኳይ’ዶ ንዓና ነቶም ዋናታቱ ንዓለም ምሉእ’ውን ስውር ጉዳይ ኣይኮነን። ኣብዚ ህሞት’ዚ ኣብ ኤርትራ ብዝተፈላለየ መልክዕ ክግለጽ ዝኽእል ጨካን ግህሰት ሰብኣዊ መሰላትን ግፍዕታትን ዘይተተንከፈ ባእታ፡ ስድራ ቤት፡ ብሄርን ሃይማኖትን ፍጹም የልቦን። ብሳዕቤኑ ድማ ኣብዚ እዋን’ዚ ኤርትራዊ ዜጋ ዘይነጠባ ክፍለ-ዓለምን ሃገርን ዳርጋ የለን እንተተባህለ ፍጹም ምግናን ክኸውን ኣይኽእልን’ዩ። ኤርትራ ብድሕሪ ሃገራዊ ነጻነታ ምጭባጣ ካብተን ብምንጪ ስደተኛታት ኣብ ቀዳማይ ተርታ ዝተሰርዓ ሃገራት ክትስራዕ ታሪኻዊ ግድነት ኮይኑ ኣሎ። መንእሰይ ኤርትራ ነጻነት ዘለዎ ሰላማዊ ሂወትን ርጉእ መነባብሮን ንምምራሕ ናብ ዝተፈላለየ ሃገራት ንምስግጋር ኣብ ዘካይዶ ነዊሕን መሪርን ጉዕዞ ምድረ-በዳታትን ባሕርታትን ብደላሎ ሰብ ዘጓንፎ ቁጠባዊ ምዝመዛ፡ ጭፍጨፋ፡ መጨውይቲ፡ መሸጣን ኣካላዊ ብዝበዛን ንመላእ ማሕበረ-ሰብ ዓለም’ውን ብሩህ ክስተት’ዩ።

ንሰብ መድሃኒቱ ሰብ እዩ

ህይወት ሰባት ሓባራዊ እዩ። እዚ ሓባራውነት ኣብ ኩሉ መዳያት ማለት ኣብ ስራሕ፡ ንግዲ፡ ቃልስ ሓጐስን ሓዘንን ኮታ ኩሉ ዕለታዊ ምንቅስቓስን ዝንጸባረቕ እዩ። ሓባራውነት ኣብ ናይ ሓባር ተረባሕነት ዘተኩር ክኸውን እንከሎ፥ ኣብ መንጎ ሰባት ዘሎ ናይ ሓሳባት ምጽልላውን ምድግጋፍን እውን ዘንጸባርቕ እዩ። ሰባት ነዚ ዘይተርፍ ምጽልላው ክገልጹ እንከለዉ “ንሰብ መድሃኒቱ ሰብ እዩ” ብዝብል ይገልጽዎ። እዚ ሓባራውነትን ምጽልላውን ብምትእምማን ክስነይ እንከሎ ዝያዳ ጠቓሚ ይኸውን። ኣብ ሚዛኑ ዘይሓለወ ምክሕሓድ፡ ምንዕዓቕን ምጥርጣርን ዝሰረተ እንተኾይኑ ግና ውጽኢቱ ሃናጺ ኣይከውንን እዩ። እዚ ሓባራዊ ምጽልላው ብምትሕልላይ ጥራይ ዘይኮነ ብሕጊ ዝሕለወሉ ኩነታት እውን ኣሎ።

ሓባራውነት ኣብ ሕድሕዶም  ዝጻረሩ ግና ድማ ተኸኣኢሎም ዝኸዱ ስምዒታት እዩ ዝነብር። ናይ ዕድመ፡ ናይ ጾታ፡ ትምህርቲ፡ ሃብትን ሓላፍነትን ፍልልያት ነቲ ተጻራርነት ካብ ዝወልዱ መዕቀንታት እዮም። እቲ ተጻራርነት ብብዙሕ መልክዑ ዝግለጽ ኮይኑ ብቐንዱ ኣብ ሓደ ዛዕባ ብዝፍጠር ናይ ኣተሓሳስባ ፍልልይ እዩ ዝቃነ። ሰባት ካብ ግዜ ናብ ግዜ ኣተሓሳስባኦም ብዛዕባ ሓደ ጉዳይ ሓንሳብ ምስ ተታሕዘ ኣብኡ ዝነብር ዘይኮነ ኣብ ማዕባሊ መስርሕ እዩ ዝነብር።

ኣብ ኤርትራ ሓለፍቲ ፕሮግራም ዕቤት ሕቡራት ሃገራት ተሓለቕቲ ጨቋኒ ስርዓት ኤርትራ ብምዃኖም ተኸሲሶም

ክልተ ብጉዳይ ሰብኣዊ መሰል ዝግደሱ ኣካላት፡ ናብ ዋና ጸሓፊ ውድብ ሕቡራት ሃገራት ኣንቶኒዮ ጉተረስ ኣብ ዝለኣኽዎ ተሪር መልእኽቲ፡ ንወ/ሮ ክሪስቲን ኡሙተኒ ኣብ ኤርትራ ናይ ሕቡራት ሃገራት ኣወሃሃዲት ሰብኣውነትን ወኪል ልምዓትዊ ፕሮግራምን ሕጋውን ርትዓውን ኣሰራርሓ ናይቲ ትካል ብምጥሓስ ናይ ጨቋኒ መንግስቲ ኤርትራ ተሓላቒትን መሳሳይትን  ብምዃነን  ተኸሲሰን። ምስአን ኣብ ክንዲ ወጻዒ መንግስቲ ኤርትራ ኮይኖም ብምስራሕ ዝተኸሱ ከኣ ኣብ ኤርትራ ክኢላ ልምዓታዊ ፕሮግራም ኮይኖም ዝተመደቡ ኣቶ መንሱር ኤ ሚርዛ እዮም።

ኣብ ለንደን ዝመደበሩ ብጉዳይ ሰብኣዊ መሰል ኤርትራ ዝግደስ ማእከልን ዓለም ለኻዊ ክርስትያናዊ ምሕዝነትን ብ7 ሰነ 2017 ናብ ዋና ጸሓፊ ውድብ ሕቡራት ሃገራት ኣብ ዝለኣኽዎ መልእኽቲ፡ ኣብ ልዕሊ እዞም ክልተ ኣንጻር ተልእኮ ሕቡራት ሃገራት ዝሰርሑ ዘለዉ ብህጹጽ ተመጣጣኒ ስጉምቲ ንክወስድ ተማሕጺኖም። እቲ መልእኽቲ እዞም ኣካላት ብንጹር ኣብ ከክንዲ ጨቋኒ ስርዓት ኤርትራ ብምስርሖምን ኣንጻር ተልእኮ ሕቡራት ሃገራት ምዃኖምን ጠቒሱ።

ብሕታዊ ንግዳዊ ትካላት ኤርትራ ኣብ ትሕቲ ስለያ

ስርዓት ህግደፍ ካብዚ ቀረባ ግዜ ጀሚሩ ኣብ ልዕሊ ንግዳዊ ትካላት ዝዘርግሖ መርበብ ስለያ ዝያዳ ከም ዘሕየሎ ካብ መርበብ ዓዋተ ዝሰፈረ ሓበሬታ ገሊጹ። በቲ ሓበሬታ መሰረት ሰራሕተኛታት ስለያ ሃገራዊ ድሕነት ናብቶም ነቲ መንግስቲ ህግደፍ ዘውጸኦ ናይ ቸክ ስርዓተ ምንቅስቓስ ናቕፋ ጥሒሶም፡ ጥረ ገንዘብ የንቀሳቕሱ ኣለዉ ዝበሃሉ ነጋዳ ኣድሂቦም ኣለዉ።

መንግስቲ ኤርትራ ኣብ ወርሒ ሕዳር 2015 ሓድሽ ናቕፋ ከተኣታቱ እንከሉ ብመንጽር ንትካላትን ንውልቀሰባት ዝመደቦ ዓቐን ኣብዚ እዋንዚ ኣብ ባንክ ዘሎ ካብቲ ዝተጸበዮ ኣዝዩ ዝተሓተ ምዃኑን፡ ነቲ መምርሒ ጥሒሶም ጥረ ገንዘን ዝሓብኡ ወገናት ከም ዝህሰዩን ከከም ክብደት ናይቲ ጉዳይ ከም ዝእሰሩን ትካላቶም ከም ዝዕጾን እውን እቲ ሓበሬታ ጠቒሱ። ብመሰረት እቲ ስርዓት ኣውጺእዎ ዘሎ ሕጊ፡ ኣብ ባንክ ሕሳብ ዘለዎም ኣብ ወርሒ 5 ሺሕ ናቕፋ ወጻኢ ይግበሩ፡ እንተኾነ ነዚ 5ሺሕ ኣብ ምንታይ ከም ዘውዓልዎ መረጋገጺ እንተዘይኣቕሪቦም ዋላ ኣብ ሕሳቦም ገንዘብ ይሃልዎም ቀጻሊ ከውጽኡ ኣይፍቀደሎም እዩ።

ሰደህኤ ንሆላንድ የመስግን፡ መንግስታት ኤውሮጳ ኣሰራ ክስዕቡ ይጽውዕ

ልሲ ደሞክራሲ ህዝቢ  ኤርትራ (ሰደህኤ) ናብ ወጻኢ ጉዳይ ሚንስተራት ኢውሮጳ ኣብ ዝለኣኾ ተደጋጋሚ መዘክራት፡ መንግስታት ኤውሮጳ ኣብ 2016-2017 ነቲ ፓርላማ፡ ቤት ምኽሪ ሚንሲተራትን ናይ ፍርዲ ኣካላትን ሆላንድ ክወስድዎ ዝጸንሑ መርገጻትን ናይ 14 ማዝያ 2017 ውሳነ ከንቲባ ከተማ ቨልደሆቨን ንምእጋድ ኮንፈርንስ ደገፍቲ ጸረ-ህዝቢ መንግስቲ ኤርትራ እንተላይ እቶም ኤሪ-ደም ዝብል መለልይ ዝለጠፉ መንእሰያት እገዳ ኣስዒቡ እዩ። እዚ ኮንፈረንስ ብላዕለዋይ ኣማኻሪ ዲክታቶር ኢሳይያስን ካብቶም ብተደጋጋሚ ሰብኣዊ መሰል ብምግሃስ  ብሕቡራት መንግስታት ብገበን ካብ ዝኽሰሱ ሓደ ከም ዝኾነ ዝግመትን የማነ ገብረኣብ ክምራሕ ዝተመደበ እዩ ነይሩ። 

ሰደህኤ ናይ ኩሉ መዘክራቱ ቅዳሕ ናብ ሚኒስተር ወጻኢ ጉዳይ ሆላንድ ብርት ኮየንደርስ ካብ ምስዳድ ሓሊፉ፡  ንኹሎም ብዘይምስልካይ ንወጻዒ ተግባራት ኤምባሲ ኤርትራ ኣብ ሃገሮም መሳርሒ ህግደፍ ዝኾነ ክንፊ መንእሰይ ህግደፍን ክቃወሙ ንዝጸንሑ ናይታ ሃገር ላዕለዎት ሓለፍቲ ኣመስጊኑ። 

  “ብኽብረትኩም ንኣካላት ወጻዒ ኣካል ኤርትራ ኣብ ሃገራትኩም ዕድል ኣይትሃቡ” ኣብ ትሕቲ ዝብል ዝተዳለወ፡ መዘክራት  ሰደህኤ፡ ናብ እዞም ዝስዕቡ ወጻኢ ጉዳይ ሚኒስተራት ኤውሮጳ ተላኢኹ እዩ። ወ/ሮ ዋርጎት ዋልስትሮየም ናይ ሽወደን፡ ሲግማር ጋብርኤል ናይ ጀርመን፡ ቦሪስ ጆንሶን ናይ ዓባይ ብሪጣንያ፡ ላዩረንት ፋቡይስ ናይ ፈረንሳ፡ ኣንጀሊኖ ኣልፋኖ ናይ ጣልያን፡ ዲዴር ረይንደርስ ናይ በልጅም፡ ቦርጅ ብረንደ ናይ ኖርወ፡ ኣንድረስ ሳሙየልሰን ናይ ደንማርክን ዲዴር ቡርካልተር ናይ ስዊዘርላንድ።

ኣቶ ሃይለ ገብሩ ኣስተምህሮ ሂቡ

ኣቶ ሃይለ ገብሩ ኣባል ማእከላይ ባይቶ ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ ብ9 ማዝያ 2017 ንኣባላት ሰልፊ ብመንግዲ ኤክትሮኒካዊ መራኸቢ  ፖለቲካዊ ኣስተምህሮ ሂቡ። ኣቶ ሃይለ ዓሚቝ ኣስተምህሮ ዝሃበሉ ኣርእስቲ  “ጐናዊ ኣተሓሳስባ ንምሕዳስ ሰልፍና ( lateral thinking for renewing our party) » ዝብል እዩ። ንሱ ኣብዚ ኣስተምህሮኡ፡ ኣብ መስርሕ ቃልሲ ሓንሳብ ኣብ ዝሓዝካዮ ኣተሓሳስባ ምድራቕ ዘይኮነ ንዝፍጠር ምዕብልናታት ዝምጥን ዝጋጥሙ ጸገማት ንምፍታሕ ሓድሽ ኣተሓሳስባ ምምዕባል ናይ ዓወት ውሕስነት ምዃኑ ብኣብነታትን ዕዉት ተመኩሮታትን እንዳሰነየ ብዝርዝር ኣብሪሁ።

ኣብ መስርሕ ሓደ ቅኑዕ ኢልካ ዝኣመንካሉ ኣተሓሳስባ ሒዝካ ናብ መድረኽ ምምጻእ ሃናጺ ኮይኑ፡ እንተኾነ « ኣነ ጥራይ እየ ቅኑዕ እቲ ካልእ ግና ግጉይ እዩ » ካብ ዝብል ኣተሓሳስባ ምርሓቕን ንጉዳያት ኣስፊሕካ ምርኣይን ከም ዘድሊ ኣብሪሁ። ብመንጽር እዚ ኣብ ኣርእስቲ ተጠቒሱ ዘሎ ምዕቡል ኣተሓሳስባ ሰባት ኣብ ዝተሰርሐ ጉዳይ ሚዛን ኣብ ምሃብን ምንቃፍን ዘይኮነ ኣካል ናይቲ ምምስርሑ ኮይኖም ከበርክቱ እንከለዉ ናብ ምዕቡል ውጽኢት ከም ዝመርሕ ገሊጹ። ናይ ለውጢ ወናኒ ወይ ተጠቃሚ ክትከውን፡ ኣቐዲምካ ንገዛእ ርእስኻ ክትልውጥ የድሊ ዝበለ ኣቶ ሃይለ ገብሩ፡ እትደልዮ ምዕባለን ለውጥን ካብ ኢድ ካለኦት ምጽባይ ዘይኮነ ናትና ኣበርክቶ ክንሕውስ ናይ ግድን ብዛዕባ ምዃኑ ከኣ ተንቲኑ።

CONCERNS OVER PLANS FOR ERITREAN CONFERENCE IN NETHERLANDS

Eritrean flag. Photo: Achim Raschka / Wikimedia Commons

A number of politicians in The Hague are concerned about a conference for supporters of the Eritrean dictatorial regime that is planned for the Netherlands, NOS reports based on information from OneWorld.

The gathering will be the annual European conference for youth wing of the only party allowed in Eritrea. It is not yet clear when and where the conference will be held. But according to the broadcaster, it will be in the Netherlands and in the next couple of days. Around 650 people are expected to attend. 

OneWorld has "strong indications" that one of the attendees will be the right hand man of Eritrean president Isaias Afwerki. He often attends this type of gathering, during which he informs people about how they can serve their country. 

Some 20 thousand Eritreans live in the Netherlands. Last year people from Eritrea formed the second largest group of asylum seekers in our country. According to the UN, the Eritrean government violates human rights on a large scale.

A number of parliamentarians are concerned about this conference, wondering whether the presence of Afwerki's right hand man will constitute a treat to public order in the Netherlands, NOS reports. A number compared this situation to Turkish ministers who wanted to campaign in the Netherlands for a Turkish referendum a few weeks ago. The Dutch government denied them access to the country, resulting in a diplomatic fallout between the Netherlands and Turkey. 

ሓባእ ቁስሉስ ሓባእ ፈውሱ

ኣብዚ እዋንዚ ኣብ ዝተፈላለዩ ኩርነዓት ዓለም ካብ ውግእ ብዘይንእስ ኣስጋኢ ኮይኑ ዘሎ ድርቅን ንሱ ዘስዕቦ ጥሜትን ምዃኑ ብዝተፈላለዩ መጽናዕትታት ዝረጋገጽ ዘሎ እዩ። ነዚ ብዝምልከት ናብ ኣህጉርና ኣፍሪቃ ክንቋመት እንከለና፡ ብፍላይ እዚ ሃገርና እትርከበሉ ዞባ ቀርኒ ኣፍሪቃ ብኣብነት ዝጥቀስ እዩ። ካብኡ ናብኡ ሶማልያ፡ ደቡብ ሱዳንን ኬንያን ካብተን ኣብዚ ዝተጠቕሰ ዞባ ብሓያል ደርቅን ጥምየትን ተጠቒዐን ዘለዋ እየን። ኢትዮጵያ እውን ከባቢ 5 ሚልዮን ካብ ህዝባ በዚ ደርቂ ተጠቒዑ ከም ዘሎ ብወግዒ ኣፍሊጣ እያ። ናይዘን ዝጠቐስናየን ሃገራት ብደርቂ ምህሳይ ብዝተፈላለዩ ዓለም ለኻዊ ትካላትን ናይ ዜና ማዕከናትን ዝተቓለሐ ኮይኑ ናይቲ መቃልሕ መሰረት ድማ ናይተን ሃገራት መንግስታት ህይወት ህዝቦም ንምድሓን ዘካየድዎ ድህሰሳን ናብ ሕብረተሰብ ዓለም ዘቕረብዎ ናይ ህይወት ኣድሕን መጸዋዕታ እዩ።

ሃገርና ኤርትራ ኣብዚ ኣስታት 34-38 ሚልዮን ህዝቢ ብደርቂ ዝተጠቕዓሉ ቀርኒ ኣፍሪቃ እያ እትርከብ። ኤርትራ ካብተን ኣብ ከባቢኣ ዘለዋ ሃገራት ብዝያዳ ብደርቅን ጥሜትን ክትጥቃዕ ዝሰፈሐ ዕድል እንዳሃለዋ፡ እንተኾነ ብወገን መንግስቲ ህግደፍ ነዚ ብዝምልከት ዝተ

ኤርትራ፡ ቃልሳ ኮነ ህልውነኣ ናይ ኩልና እዩ

ዝቢ ኤርትራ ብብዙሕ መልክዕ ዝግለጽ ብዙሑነት ዝነበሮን ዘለዎን ህዝቢ እዩ። ሃይማኖቱ ከኣ ካብቲ መርኣያ ብዙሕነቱ ሓደ’ዩ። ጉዳይ ሃገርን ህዝብን ክለዓል እንከሎ እዚ ብዙሕነት ዝወለዶ ናይ “እዚ መንገዲዚ’ባ ይሓይሽ” ፍልልይ ክንጸባረቕ ባህርያዊ እዩ። እዚ ተሓቚኑ ምስ ጸዓየ ግና ሓይልን ዓቕምን እዩ ዝወልድ። ህዝቢ ኤርትራ ኣስላማዩ ክርስትያኑ እውን ኣብ ክሉ መድረኽን ኣጋጣምን ካብ ኣብ መሰረታዊ ዘይኮነ ንኡስ ሓሳባት ምፍልላይ ሓሊፉ፡ ሓዲኡ ነቲ ሓደ ኣግሊሉ ጉዳይ ኤርትራ “ናይ በይነይ ጉዳይ’ዩ” ኢሉ ኣይፈልጥን እዩ። ካብዚ ዝነቐለ ከኣ እዩ፥ ህዝቢ ኤርትራ ነቲ መተካእታ ዘይነበሮ መሰሉ ንምምላስ ካልእ ካብኡ ዝፈኾሰ መንገዲ ስለ ዘይነበሮ ልዕሊ ፍርቂ ክፍለ-ዘመን ክቡር ህይወት ዝገበረ። ቃልሲ መሪርን ክንዲ ህይወት ዝኣክል ክቡር ዋጋን ንብረትን ዘኽፍል እዩ።

ኣብዚ ልዕሊ ፍርቂ ክፍለ ዘመን ዝወሰደ ቃልሲ መላእ ህዝቢ ኤርትራ ብሓባር ተቓሊሱ። እዚ ድማ ኩሉ ነቲ ወጽዓ “ኣብ ልዕሊ ኩልና ዝተጻዕነ ኣርዑት እዩ” ኢሉ ይኣምነሉ ከም ዝነበረ ዘመልክት እዩ። ኤርትራዊ ናብ ቃልሲ ክስለፍ እንከሎ ናብኡ ዘሰልፎ ስሕበት እቲ ዝዕዘቦ ዝነበረ ወጽዓን ዘማዕድዎ ዝነበረ ናጽነትን እምበር፡ መሓመድ ድዩ ገብረግዝኣብሄር ናይቶም ቅድሚኡ ኣብቲ ቃልሲ ዝነበሩ ፍሩያት ስምን ዝናን ኣይነበረን። ቃልሲ ህዝቢ ኤርትራ ብፍላይ’ቲ በረታዊ ምንቅስቓስ ክጅምር እንከሎ፡ በቲ ቅድሚኡ ዝነበረ ናይ ብዙሓት ወጻእተኛታት ዘራጊ ዕግርግርን ምትእትታውን ዝተጸልወ ምንባሩ ዝከሓድ ኣይኮነን። ብሰንኪ እዚ ጽልዋ’ዚ ከኣ ቃልሲ ህዝቢ ኤርትራ ዝተወሰኑ ክውግኖም ዝነበሮ ከይወገነ ዝተበገሰ ምንባሩ ከም ኣካል ታሪኽ ቃልስና ቦታኡ ዝሓዘ እምበር እናሻዕ ሓድሽ መዋጸኦ ሓሳብ ምምጻእ ክኣብየካ እንከሎ እናጠወቕካ እትውለዖ መፈራርሒ ኣይኮነን። እዚ ከኣ ኣባና ከም ብርቂ ዝውሰድ ዘይኮነስ ኣብ ዝኾነ ከም ናትና ተመኩሮ ዘለዎ ቃልስታት ዘጋጥም እዩ።

ኣቶ ወልደየሱስ ዓማር ኣብ ሕድሪ ጀጋኑና

ኣቶ ወልደየሱስ ዓማር ሓላፊ ቤት ጽሕፈት ናይ ወጻኢ ዝምድናታት ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ) ብኣቋጻራ በርሊን ካብ 11 ናብ 12 ለካቲት 2017 ኣብ ዘውግሕ ለይቲ ኣብ መስመር ሕድሪ ጀጋኑና ንልዕሊ 4 ሰዓታት ዝቐጸለ መግለጺ ኣቕሪቡ። ኣብዚ ርክብ ዘቕረቦ መጽናዕታዊ ጽሑፍ “ ግጉይ ኣጀማምራ ድሕሪ ነጻ ኤርትራ ናይ 1991፡ ንዘለናዮ ሃለዋት ከመይ ይጸልዎ"፡ ኣብ ትሕቲ ዝብል ኣርእስቲ’ዩ ነይሩ።

ኣቶ ወልደየሱስ ኣብቲ ዘቕረቦ መጽናዕቲ እቲ ኣብ 1991 ንሓይሊ መግዛእቲ ኣወጊዱ ስልጣን ዝጨበጠ ውድብ ህዝባዊ ግንባር ሓርነት ኤርትራ፡ ሓላፍነት ወሲዱን ኣርሒቑ ጠሚቱን ንኹሉ ኣብ ቃልሲ ምእንቲ ናጽነት ኤርትራ ግደን ህዝባዊ ጽልዋን ዝነበሮ ወገናት ዘሳትፍመድረኽ ዘይምፍጣሩ ናይዚ ዘለናዮ ሃለዋት ጠንቂ ምዃኑ ብኣብነታት ኣሰንዩ ገሊጹ። ንሱ ኣተሓሒዙ እቲ ግንባር ድሕሪ ናጻነት ዝተኸተሎ ግጉይ ኣገባብ ሽዑ ዝጀመረ ዘይኮነ ቅድም እውን ዝነበረን ምእንቲ መስርሕ ናጽነት ከይዕንቀፍ ሸለል ኢልካ ክሕለፍ ዝጸንሐን ምዃኑ ኣብሪሁ።

ኣብቲ ብምዕራፋት ከፋፊሉ ዘቕረቦ መጽናዕታዊ ጽሑፍ፡ እቶ ወልደየሱስ ኤርትራውያን ተቓለስቲ ኣብ ክልቲኡ ውድባት ታሪኽ ዘይዝንገዖ ሓርበኝነት ከም ዝፈጸሙ  ጠቒሱ፡

ንሓድሽ ዓመት፤ ብሓድሽ መንፈስ ናይ ቃልሲ

ኣብ ፍራንክፎርትን ከባቢኣን ዝርከብ ጨንፈር ሰዲህኤ ንሓድሽ ዓመት ብሓዱሽ ናይ ቃልሲ መንፈስን ናህርን ንምግጣም ብዕለት 22.01.2017 ስሩዕ ወርሓዊ ኣኼባኡ ጀሚሩ። ኣኼባ ሰዓት 13፡00 ዝጀመረ ምምሕዳራዊ ጉዳያት ድሕሪ ምፍጻሙ፣ ኣቦ-መንበር ጨንፈር ብጻይ ታደሰ ኣስመላሽ  ንዝኽሪ ናይቶም ኣብ ዝሓለፈ ቀዳም ዕለት 14.01.2017  ኣብ ባሕሪ ዝጠሓሉ ስደተኛታት ንገለ ደቓይቕ ደውታ ክፍጸም ምሕባሩ እዩ ተኸፊቱ።

ቀጺሉ፡  ሽማግለ ጨንፈር፡ እዚ ኣኼባ‘ዚ ዓመተ 2016 ተወዲኡ ናይ ዓመተ 2017 ናይ መጀመርያ ኣኼባ ብምዃኑ፡ ተኣትዩ ዘሎ ዓመት፡ ዓመተ ራህዋን ዓወትን ክንቅይሮ ኣበርቲዕና ክንቃለስ ከም ዘሎና ድሕሪ ምግላጽ፥ ኣብ ዓመተ 2016 ብህግደፍ እናከፍአ ክኸይድ ዝጸንሐ ፍጻሜታትን፡ ብኣንጻሩ ድማ ብደንበ ተቓውሞ  ይኹን ብህዝብና ብጠቕላላ ዝተፈጸሙ  ጸረ ስርዓት ህግደፍ  ዝኾኑ ናይ ተቓውሞ ንጥፈታትን ስፍሕ ዝበለ መግለጺ ተዋሂቡ።

ስዒቡ፣  ኣብቲ ቀንዲ ንኣተሃላልዋ መንእሰያት ዝምልከት መዛረቢ ዛዕባን  ኣብዚ ኣቲናዮ ዘለና ሓድሽ ዓመት 2017 ክቃለሱሉ ዘለዎም ጉዳያትን ብምእታው፤ ሰፊሕ ምይይጥ ተኻይዱ።

ስርቂ ላዕለዎት ሓለፍቲ ህግደፍ መመሊሱ ይስዕርር!

ቅድሚ ሓደ ወርሒ ኣቢሉ ናይ ጀነራል ፍሊጶስ ወልደየውሃንስ ሓለቓ ስታፍ ሰራዊት ኤርትራ ቀንዲ ተሓባባሪት ኣብ መዓርፎ ነፈርቲ ኣስመራ ከም ዝተታሕዘት ግዱሳት ምንጭታት ካብ ኣስመራ ሓቢሮም። እታ ናይ ስርቂ ተሓባባሪቱ ጥራይ ዘይኮነት ውሽማኡ ተባሂላ’ውን እትሕመ እቶም ምንጭታት ስማ ክጠቕሱ ዘይደለዩ ወይዘሮ ዝተታሕዘት ኣስታት 45 ኪሎ ወርቅን 500 ሺሕ ሓድሽ ናቕፋን ናይቲ ጀነራል ሒዛ ናብ ዱባይ ክትገሽ እንከላ እያ።

እቶም ምንጭታት ከም ዝብልዎ እዛ ሰበይቲ ቅድሚ ሕጂ እውን ኣብዚ ተግባርዚ ተዋፊራ ናይቲ ጀነራል ተቓባሊት ሌባ ምንባራ ትሕመ እያ። ብፍላይ ኣብቲ ዝተታሕዘትሉ ዕለት ነቲ መንገዲ ስርቂ ንምጥጣሕን ናይ መፈተሺ ኤለክትሮኒካዊ መፈተሺ ከም ዘይሰርሕ ንምግባርን ብትእዛዝ ጀነራል ፍሊጶስ ሓይሊ ኤለክትሪክ ናይቲ መዓርፎ ነፈርቲ ኣቋሪጹ ነይሩ። እንተኾነ ኣብቲ ስራሕ ተመዲቦም ዝነበሩ፡ በቲ ሓደ ወገን ብዛዕባ እታ ሰበይቲ ሓበሬታ ዝነበሮም፡ በቲ ካልእ ድማ ምስ ምቁራጽ ሓይሊ ኤለክትሪን ጥርጠራ ስለ ዝሓደሮም፡  ብዝገበርዎ ጐርጓር እቲ ወርቅን ናቕፋን ተረኺቡ።

ድሕሪኡ እቶም ዝሓዝዋ ኣባላት ሃገራዊ ድሕነት ናብ ዝምልከቶ ጸብጻብ ምስ ገበሩ’ሞ ጀነራል ፍሊጶስ ሰሚዑ ኣብቲ ንሱ ብመንገዲ ወዲ ከበደ ዝበሃል ኣዛዚ ኣቢሉ ዝቆጻጸሮ ቤት ማእሰርቲ ዓዲ ኣብዮቱ ክትእሰር ትእዛዝ ኣመሓላሊፉ ነይሩ። ከምዚ ዝገበረሉ ምኽንያት ድማ እቲ ጉዳይ ከይተወዓውዐ ንዓኣ ፈቲሒ ንምድፋኑ ንክጥዕሞ እዩ።

እንተኾነ ነቲ ጉዳይ ዝሓዝዎ ኣባላት ሃገራዊ ድሕነት እቲ ጉዳይ ናብቲ ንሕና እነመሓድሮ ቤት ማእሰርቲ እምበር ናብቲ እቲ ጀነራል ከም ድላዩ ዝገብረሉ ቤት ማእሰርቲ ዓዲ ኣብየቶ ኣይንሰድድን ስለ ዝበሉ ምስሕሓብ ተፈጢሩ፡ ናብ ዲክታቶር ኢሳይያስ ስለ ዝበጸሐ እታ ጥርጥርቲ ናብ ዓዲ ኣብየቶ ዘይኮነስ ናብቲ ኣብ ከተም ኣስመራ ኣብ ስዉር ቦታ ዝርከብ ክፍሊ ምርመራ ሃገራዊ ድሕነት ከም ዝተላእከት ክፍለጥ ተካኢሉ። እዚ ኣጋታሚ ነቲ ክብ ለጠቕ ክብል ዝጸንሐ ዝምድና ኢሳይያስን ፍሊጶስ ኣብ ሓደ ከውድቖ እዩ ዝብሉ ብዙሓት እዮም።

እዚ ከምዚሉ እንከሎ፡ ኣብዚ ዋላ እቶም ዓበይቲ ትካላት ዘንቀሳቕሱ ዝበሃሉ ኣካላት፡ ካብ 20 ሺሕ ናቕፋ ንላዕሊ ብጥረ ገንዘብ ኣብ ዘየንቀሳቕስሉ ግዜ ፍርቂ ሚልዮን ናቕፋ ናብ ደገ ክወጽእ ምትሓዙ ነብሱ ዝኸኣለ መዛረቢ ኮይኑ ኣሎ። ብዙሓት ከም ዝግምትዎ እዚ ሓድሽ ናቕፋ ኣብ ደገ ናብ ዶላር ክቕየር ተሓሲቡ ዝነበረ እዩ ዝብል ናይ ብዙሓት ግምት እዩ።

ጀነራል ፍሊጶስ ቅድሚ ሕጂ’ውን ኣብ ወርቅን ካልእ ዘይሕጋዊ ንግድን ብክቱር ከም ዝዋሳእ ክግለጽ ጸኒሑ እዩ።