ኢሳይያስ ሒዝዎ ዘሎ መንገዲ ሓደገኛ ምዃኑ ተገሊጹ

ኣቶ ወልደየሱስ ዓማር ሓላፊ ቤት ጽሕፈት ኣህጉራዊ ዝምድናታት ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ) እቲ ካብ ነዊሕ ግዜ ጀሚሩ ንሓደገኛነት ዲክታቶር ኢሳይያስ ኣፈወርቂ ብዝምልከት ክንሰምዖን ክነንብቦን ዝጸናሕና ሎሚ ብተግባር ንርእዮ ኣለና ኢሉ። ንሱ ነዚ ዝገለጸ ኣብቲ ብቤት ጽሕፈት ጉዳይ መንእሰያት ሰዲህኤ ዝጽዋዕ ወርሓዊ መደብ ፓልቶክ ዕዱም ጋሻ ኮይኑ ብ24 ሕዳር 2018 “ተራ ኢሳይያስ ኣፈወርቂ ኣብ ምብላሕ ብደሆታትና’ ኣብ ትሕቲ ዝብል ዛዕባ ዘቕረቦ መበገሲ ሓሳብ እዩ።

ኣቶ ወልደየሱስ ዓማር ኣብዚ እዋንዚ ብኣጻብዕ ዝቑጸሩ ኤርትራውያን፡ ገለን ነቲ ዝኸዶ ዘሎ ናይ ጥፍኣት መንገዲ ሓደገኛ ሳዕቤን ስለ ዘይተረድኡ፡ ገለን ከኣ እቲ ሓደገኛ ጉዕዞ እንዳተረድኦም ብውልቃዊ ሕሳባት ተሻቢቦም ደድሕሪ ዲክታቶር ኢሳይያስ ዝጐዓዙ ከም ዘለዉ ጠቒሱ። ብኣንጻሩ ኣብዚ እዋንዚ ዳርጋ ኩሉ ኤርትራዊ ክበሃል ብዝኽእል ኣንጻር’ዚ ኢሳይያስ መሪጽዎ ዘሎ ሓደገኛ ጉዕዞ ምዃኑ ብብዙሕ ኣብነታት ኣሰንዩ ገሊጹ። ኢሳይያስ ነቲ መልክዕናን ምንጪ ሓይልናን ዝኾነ ብዙሕነትና ብሓደገኛ ጥበብን ሰላሕታዊ ኣገባብን ከም መፈላለዪ ኣባሊሑ ከም መዳኸሚ ኤርትራን ኤርትራውነትን ክጥቀመሉ ከም ዝጸንሐን ሕጂ እውን በዚ ግጉይ መንገዲኢ ይቕጽል ከም ዘሎ ዝገለጸ ኣቶ ወልደየሱስ፡ ሃስያታቱ ሓድነት ህዝቢ ኤርትራ ኣብ ሓደጋ ብምውዳቕ ኮነ ምስ ጐረቤት ኢትዮጵያን ካለኦት ሃገራትን መልክዑ ዝሓለወ ኣብ ናይ ሓባር ረብሓ ዝተሰረተ ዝምድና ከይህልወና ክዕንቅፍ ከም ዝጸነሐ ናይ ገዛእ ርኡሱ ሃብታም ተመኩሮ ብምድህሳ ኣስፊሑ ኣብሪሁ።

ኣብዚ ኢሳይያስ ነቲ ደሓን ዝነበረ ኤርትራዊ መንነትን ልኡላውነትን ግዜ እንዳሓለወ በብቑሩብ እንዳሸራረፈ ኣብዚ ሕጂ ዘለዎ ሓደገኛ ደረጃ ምብጽሑ ዝተገልጸሉ ኣኼባ፡ ኩነታት ኤርትራ ኣብዚ እዋንዚ ናይ ቃልሲ ድሕረ ባይታና ብዘየገድስ ንኹልና ፈተውቲ ሃገርን ህዝብን ኤርትራውያን ከቢድ ሻቕሎት ከም ዘሕደረልናን ከቢድ ሃገር ናይ ምድሓን ሓላፍነት ከም ዘሰክመናን ኣብዚ ኣኼባ ተንጸባሪቑ። ብዙሓት ጸሓፍትን ተመራመርትን ኤርትራውያን ከም ዘረጋገጽዎ ኢሳይያስ ኣፈወርቂ ንውድብ ጥራይ ዘይኮነ ንሃገርን ህዝብን እውን ከም ናይ ውልቁ ንብረት ቆጺሩ ክጣላዕ ድሕር ዘይብል ምዃኑ ከም ዝተረጋገጸ ብኣብነታዊ ተመኩሮታት ተሰንዩ ቀሪቡ። ኣብ ቅድሜና ሓያል ብደሆ ከምዘሎ ዝገለጸ ኣቶ ወልደየሱስ ቂም፡ መላኽነትን ክሕደትን ዲክታቶር ኢሳይያስ ካብ ቀደም ጀሚሩ ናይ ውልቁ እምበር ነቲ ዝመርሖ ዝነበረ ውድብ ህዝባዊ ግንባር ሓርነት ኤርትራን ተጋደልትን ከምዘይውክል ብንጹር ኣስፊሩ።

“ዝተወሰነ ካብ ህዝቢ ኤርትራ ንኢሳይያስ ይፈትዎ ነይሩ ክኸውን ይኽእል፡ ኢሳይያስ ግና ንህዝቢ ኤርትራ ከምዘይፈትዎ ብተግባር ክረአ ጸኒሑ እዩ” ምስበለ ኣቶ ወልደየሱስ፡ ኢሳይያስ ንህዝቢ ኤርትራ ከምዘይፈቱ፡ ምስ ጓና ኮይንካ ኤርትራዊ ሃገራዊ ሓይሊ ብምድኻም፡ ንህዝቢ ኣጓኒኻ ውልቃዊ ውሳነታት ብምውሳን፡ ከረጋግጾ ጸኒሑ ሕጂ ብዝገደዶ መልክዕ ብቕሉዕ ኣገባብ ይቕጽሎ ኣሎ ኢሉ።

ድሕሪቲ ሰፊሕ መግለጺ ብተሳተፍቲ፡ ካብ ቀደም ንኢሳይያስ ብቐረባ ዝፈልጥዎ ነባራት ስለምንታይ ብዓንተቦ ንህዝቢ ኤርትራ ዘይምሕባሮም፡ ኢሳይያስ እዚ ኩሉ ጸይቂ ንክፍጽም ዝሓገዞ ኣጋጣምታት፡ ንጽልዋ ኤርትራዊ ሓይሊ ተቓውሞ ኣብ ከባቢና ኣብ ዝረአ ዘሎ ምዕባለታት ዝምልከቱ ዝርከብዎም ሕቶታት ቀሪቦም ግቡእ መብርሂ ተዋህብዎም። ብዘይካዚ እቲ ቀንዲ ጉዳይ ዝሓለፈ ጉዳያት ምዝርዛር ዘይኮነ መጻኢኸ እንታይ ንግበር ኣብ ዝብል  ብዙሓት “ኢሳይያስ ከይተወገደ ኣብ ኤርትራ ራህዋ ኣይረጋገጽን” ዝመልእኽቶም ሃነጽቲ ሓሳባት ብምቕራብ ኣኼባ ተዛዚሙ።

ሰለስተ ኤርትራዊ ውድባት ናብ ሓላፊት ሰብኣዊ መሰል ናይ ሓባር መዘክር ኣቕሪበን

ኣብቲ ብ18 መስከረም 2018 ናብ ላዕለወይቲ ኮሚሽነር ኮሚሽን ስብኣዊ መሰል ሕቡራት ሃገራት ወ/ሮ ሚቸለ ባቸለት ዝተላእከ ናይ ሰለስተ ኤርትራውያን ውድባት መዘክር፣ ኣብ ኤርትራ ዘሎ ገዛኢ ጉጅለ ኣብ ትሕቲ ጥንኩር ምቁጽጻር ክተሓዝ ከም ዝግበኦ ጠቒሱ፣ ናይቲ ኣብ ዝሓለፈ ርብዒ ክፍለዘበን ኣብ ልዕሊ ህዝቢ ክፍጽሞ ዝጸነሓ ጭካን ግህሰት ሰብኣዊ መሰል ተሓታቲ ክኸውን ከም ዝግበኦ ኣስፊሩ።

እቲ ናብ ዋና ጸሓፊ ውድብ ሕቡራት ሃገራት ኣንቶኖዮ ጉተረዝን ዋና ጸሓፊ ኮሚሽን ሕብረት ኣፍሪቃ ሙሳ ፋኪ ማሃዋት እውን ብቅዳሕ ዝተላእከ መዘክር፥ ኣካላት ሕቡራት ሃገራትን ጉዳይ ሰብኣዊ መሰል ዘገድሰን ዓለም ለኻውን ዞባውን ትካላትን ኣብ ኤርትራ ንዘሎ ገዛኢ ጉጅለ ግዱድ ዕስክርና ንከቋርጽ ካብ ምሕታት ሓሊፈን ካብኡ ንላዕሊ ስጉምቲ ክወስዳ ጸዊዑ።

ኤርትራዊ ውድባት ኣካላት ሕቡራት ሃገራት ኣብ ኣስመራ ዘሎ ጉጅለ ኣብ “ተሪር ምቁጽጻር ክኣቱ” ይሓታ

እዚ ኤርትራዊ መልእኽቲ ንጉጅለ-15ን ነቶም ብ17 መስከረም 2018 ሚኒስተር ፋይናንስ ኤርትራ ዝነበረ ኣቶ ብርሃነ ኣብርሀ’ውን ዝተሓወሶም ዓሰርተታት ኣሸሓት ኤርትራውያን እሱራት ግቡእ ቆላሕታ ሂቡ። ካብዚ ብምንቃል ከኣ ሕቡራት ሃገራት ነቲ ብ2016 ብመርማሪት ኣካል ሰብእዊ መሰል ኤርትራ ዝተበጽሐ፣ መደምደምታን ለበዋታትን ግቡእ ኣቓልቦ ክገብረሉ ጸዊዑ።

እዚ ብሃገራዊ ድሕነት ኤርትራ-ሕድሪ (ሃድኤ-ሕድሪ)፣ ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ)ን ሓድነት ኤርትራውያን ንፍትሒ (ሓኤፍ)ን ዝተላእከ ናይ ሓባር መዘክር፣ ነቲ ኣብ ትሕቲ ሰደቓ ብሕቡእ ዝኸይድ ዘሎ፣ ናይቲ ውክልና ህዝቢ ዘይብሉ መንግስቲ ኤርትራ ምሕዝነት ምስ ኢትዮጵያን ካለኦት ሃገራትን ብምስትብሃል፣ ከምዚ ዝኣመሰለ ስምምዕ በቲ ድምጺ ዘየብሉ ህዝቢ ኤርትራ ተቐባልነት የብሉን።

እዚ ናይ ሓባር መዘክር ኣትሪሩ ከም ዘስፈሮ፣ ሰላም ቀይሕ ባሕሪ ኮነ ቅርኒ ኣፍሪቃ ብሰላም ኣብ ሃገርካ ክጅምር መተገብኦ። እንተኾነ ኣብ ኤርትራ ዝኸይድ ዘሎ መስርሕ ከምኡ ከምዘይኮነ ኣስፊሩ።

Paltalk ERITREAN EPDP YOUTH DISCUSSION CORNER ROOM

ሰለስተ ኤርትራዊ ውድባት ናብ ሓላፊት ሰብኣዊ መሰል ናይ ሓባር መዘክር ኣቕሪበን

ኣብቲ  መስከረም ናብ ላዕለወይቲ ኮሚሽነር ኮሚሽን ስብኣዊ መሰል ሕቡራት ሃገራት ወ/ሮ ሚቸለ ባቸለት ዝተላእከ ናይ ሰለስተ ኤርትራውያን ውድባት መዘክር፣ ኣብ ኤርትራ ዘሎ ገዛኢ ጉጅለ ኣብ ትሕቲ ጥንኩር ምቁጽጻር ክተሓዝ ከም ዝግበኦ ጠቒሱ፣ ናይቲ ኣብ ዝሓለፈ ርብዒ ክፍለዘበን ኣብ ልዕሊ ህዝቢ ክፍጽሞ ዝጸነሓ ጭካን ግህሰት ሰብኣዊ መሰል ተሓታቲ ክኸውን ከም ዝግበኦ ኣስፊሩ።

እቲ ናብ ዋና ጸሓፊ ውድብ ሕቡራት ሃገራት ኣንቶኖዮ ጉተረዝን ዋና ጸሓፊ ኮሚሽን ሕብረት ኣፍሪቃ ሙሳ ፋኪ ማሃዋት እውን ብቅዳሕ ዝተላእከ መዘክር፥ ኣካላት ሕቡራት ሃገራትን ጉዳይ ሰብኣዊ መሰል ዘገድሰን ዓለም ለኻውን ዞባውን ትካላትን ኣብ ኤርትራ ንዘሎ ገዛኢ ጉጅለ ግዱድ ዕስክርና ንከቋርጽ ካብ ምሕታት ሓሊፈን ካብኡ ንላዕሊ ስጉምቲ ክወስዳ ጸዊዑ።

ኤርትራዊ ውድባት ኣካላት ሕቡራት ሃገራት ኣብ ኣስመራ ዘሎ ጉጅለ ኣብ “ተሪር ምቁጽጻር ክኣቱ” ይሓታ

እዚ ኤርትራዊ መልእኽቲ ንጉጅለ-15ን ነቶም ብ17 መስከረም 2018 ሚኒስተር ፋይናንስ ኤርትራ ዝነበረ ኣቶ ብርሃነ ኣብርሀ’ውን ዝተሓወሶም ዓሰርተታት ኣሸሓት ኤርትራውያን እሱራት ግቡእ ቆላሕታ ሂቡ። ካብዚ ብምንቃል ከኣ ሕቡራት ሃገራት ነቲ ብ2016 ብመርማሪት ኣካል ሰብእዊ መሰል ኤርትራ ዝተበጽሐ፣ መደምደምታን ለበዋታትን ግቡእ ኣቓልቦ ክገብረሉ ጸዊዑ።

እዚ ብሃገራዊ ድሕነት ኤርትራ-ሕድሪ (ሃድኤ-ሕድሪ)፣ ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ)ን ሓድነት ኤርትራውያን ንፍትሒ (ሓኤፍ)ን ዝተላእከ ናይ ሓባር መዘክር፣ ነቲ ኣብ ትሕቲ ሰደቓ ብሕቡእ ዝኸይድ ዘሎ፣ ናይቲ ውክልና ህዝቢ ዘይብሉ መንግስቲ ኤርትራ ምሕዝነት ምስ ኢትዮጵያን ካለኦት ሃገራትን ብምስትብሃል፣ ከምዚ ዝኣመሰለ ስምምዕ በቲ ድምጺ ዘየብሉ ህዝቢ ኤርትራ ተቐባልነት የብሉን።

እዚ ናይ ሓባር መዘክር ኣትሪሩ ከም ዘስፈሮ፣ ሰላም ቀይሕ ባሕሪ ኮነ ቅርኒ ኣፍሪቃ ብሰላም ኣብ ሃገርካ ክጅምር መተገብኦ። እንተኾነ ኣብ ኤርትራ ዝኸይድ ዘሎ መስርሕ ከምኡ ከምዘይኮነ ኣስፊሩ።

ውሽጣዊ ጉዳይካ ከይወገንካ ናብ ዞባዊ

“ኣብ ዞና ቀርኒ ኣፍሪቃ፡ ሰላምን ቅሳነትን ሓባራዊ ምጣኔ ሃብታዊ ዕብየትን ብምድግጋፍ ክረጋገጽ ምቅላስ፤” (9፡1፡2 ካብቲ ኣብ 2ይ ጉባአኡ ዝጸደቐ ፖለቲካዊ መደብ ዕዮ ሰዲህኤ ዝተወስደ)

መረረ ህዝቢ ኤርትራ ክለዓል እንከሎ ንዘይምስማዕ ንሓንሳብ ባጽዕ ንሓንሳብ ከኣ ዓዲ ሃሎ ምሕካል ክመርጽ ዝጸንሐ ኣቶ ኢሳይያስ ኣብዚ እዋንዚ እቲ ናይ ቀደም ህርፋኑ ግዲ ደጊስዎ ናይ ዞባ ቅርኒ ኣፍሪቃ ኣባጓይላ መሲሉ ክቐርብ ጸፋዕፋዕ ይብል ኣሎ። ምስ ኢትዮጵያ ዝረአ ዘሎ ኣጀማምራኡን መዓልብኡን ዘይፍለጥ ዝምድና፡ ምምጻእ መራሕቲ ደቡብ ሱዳንን ሶማልያን ናብ ኤርትራ ከኣ ናይዚ መርእያ ተገይሮም ይውሰዱ ኣለዉ። ምናልባት ከሎ ጋና ብዛዕባ ስፍሓቱ፡ ኣተሓሕዛኡን መጻኢ ዕድሉን “ከምዚ ክኸውን እዩ” ኢልና ምዝራብ’ኳ እንተዘይከኣልና እዞም ዝጠቐስናዮም መራሕቲ ኣብ ሃሃገሮም ዘካይድዎ ናብ ጠለብ ህዝቦም ዝቐረበ ጽገናታትን ምምሕያሻትን ከምዘሎ ተዓዚብና ኣለና። ንኣብነት መንግስቲ ኢትዮጵያ ኣብ ኤርትራን ካልእ ከባብታትን ዝጸንሑ ተቓወምቱ “ተወዳደርቲ” ዝብል ስም ሂቡ ናብ ዓዲ ይመልሶም ኣሎ። ኣብ ደቡብ ሱዳን ድሕሪ ነዊሕ ኮለልን ጻዕርን ኣብ ሕድሕዶም ክቃተሉ ዝጸንሑ ኣካላት ተስፋ ዝተነብረሉ ናይ ሰላም ስምምዕ ተፈራሪሞም ኣለዉ። ኣብ ሶማልያ ናብ ርግኣት ንምምጻእ ጻዕሪ ይካየድ ኣሎ። እዞም ኩሎም ትማሊ ኣቶ ኢሳይያስ ንገዛእ ርእሱ ከይርኢ ዓዊሩ ክነሱ ዝጥቅወሎም ዝነበሩ በብናይ ሃገሮም ቀጥዒ ብኣፍልጦ ህዝቦም ናብ ሓላፍነት ዝመጹ መራሕቲ እዮም።

እዚ ናይዘን ሃገራት ሓቢርካ ምውሳእ ዞባዊ ጽልዋኡ ርዱእ ኮይኑ፡ ውሽጣዊ ጉዳያተንን ዕለታዊ ህይወት ህዝበን ምቕናይን ከኣ ዝያዳ ዝምልከተን ሓላፍነት እዩ። መንግስታት ኣብ ውሽጣውን ከባብያውን ምናልባት እውን ኣብ ዓለም ለኻዊ መድረኻት ክዋስኡ ንቡር እዩ። እቲ ቀንዲ ዝምዘንሉ መሰረት ናይ ዞባዊ ኣበርክተኦም ዝኸውንን ግና ኣብ ሃገሮም ምስ ህዝቦም ዘለዎም ርክብን ዝምድናን እዩ። መንግስታት ኣብ ውሽጣዊ ጉዳያቶም ከመይ ይዋስኡ፡ ብኸመይ ናብ ስልጣ ከም ዝመጹ ይውስን እዩ። ብዘይ ናይ ህዝቢ ድሌትን ኣፍልጦን: ሓይልን ጉርሕን ብዝኣመሰሉ ኣገባባት ዝመጹ፡ ንህዝቢ ክድልዮም እንከሎ እምበር፡ ክደልዮም እንከሎ ኣይግደስሉን እዮም። ኣብ ስልጣን ንምቕጻል ኣብቲ ዘምጸኦም ዘይሕጋዊ ኣገባብ እምበር ኣብቲ ዝመርሕዎ ህዝቢ ኣይምርኮሱን።

ብሰንኪ ግጉይ ኣተሓሕዛ ጉዳይ ዶብ

ርእሰ-ዓንቀጽ ሰዲህኤ

ኣብ 1998-2000 ኣብ መንጎ ኤርትራን ኢትዮጵያን ዝተኻየደ፡ ህዝቢ ክልቲኡ ሃገራት ዘይተጸበዮ፡ ኣዝዩ ደማዊ ውግእ ሓቀኛ ጠንቁ ብንጹር እንታይ ከም ዝነበረ ክሳብ ሕጂ ይግመት’ምበር ኣይፍለጥን። እንተኾነ እቲ ቀንዲ ጠንቂ ክሳብ ዘይተፈልጠ በቲ ዝመስል “ውግእ ዶብ ኤርትራን ኢትዮጵያን” ብዝብል ተሰይሙ። ብዙሓት ወገናት ነዚ ዶብ ዝብል ጠንቂ ዘይቅበልሉ ምኽንያት፡ ኣብቲ ውግእ ዝተባርዓሉ ግዜ ህዝቢ ዝፈልጦ ዶባዊ ምስሕሓብ ዘይነበረ ኣብ ርእሲ ምዃኑ ጉዳይ ዶብ ዝፍተሓሉ ልሙድ መስርሕ ስለ ዘይተኻየደ እዩ። ኣብ መወዳእታ ግና ኣብ ቅድሚ ዓለም ለኻዊ መድረኽ ቀሪቡ “ቀያድን ናይ መውዳእታን” ብይን ዝተዋህበሉ ጉዳይ ዶብ ኤርትራን ኢትዮጵያን ኮይኑ እዩ ተመዝጊቡ። እቲ ጉዳይ በቲ ዝተዋህበ ብይን ስለ ዘይተተግበር ከኣ እነሆ ክሳብ ሎሚ ንሓንሳብ ብእግሩ ንሓንሳብ ብርእሱ እንዳተታሕዘ ኣይተወደአን።

ብሰንክ’ቲ ክእጐድ ዘይግበኦ ዝነበረ ውግእ፡ ብሓፈሻ ክልቲኡ ህዝብታት ኤርትራን ኢትዮጵያን ከም ዝተሃስየ ርኡይ ኮይኑ፡ እቲ ቀንዲ ክሳብ ሕጂ ስንብራቱ ዘይጠፈአ ማህሰይቲ ግና ኣብ ልዕሊ’ቲ ኣብቲ ውግእ ዝተኻየደሉ ከባቢ ዝነብር ህዝቢ ኤርትራን ትግራይን እዩ። ክልቲኡ ኣብቲ ዓውዲ ውግእ ዝነብር ህዝቢ ዝያዳቲ ኣብ ርሑቕ ዝነብር ህዝቢ፡ ሞይቱ፡ ካብ መረበቱ ተመዛቢሉ፡ ንብረቱ ዓንዩ፡ እንስሳ ዘቤቱ ሃሊቐን፡ ኣግራቡ ባዲሙ፡ መሬቱ ሓዲሩ፡ ክሳብ ሕጂ ከኣ ብሰንኪ ኣብ ግዜ ውግእ ዝተቐብረ ነታጒታት ይመውትን ይቖስልን ኣሎ።

ብሓፈሻ ህዝብታት ኤርትራን ኢትዮጵያን እቲ ጉዳይ ዶብ ኣብቲ ናይ መወዳእታ ምዕራፉ ኣብ መሬት ክምልከት እሞ ቅድም ዘተኣማምን ሰላም ክረክብ፡ ድሕሪኡ ድማ “ንገድ ነጋዳይ ሕረስ ሓረስታይ” ኮይኑ ምዉቕ ጉርብትና ክዕንብብ ሃንቀው ክብል ከም ዝጸንሐ ኩሉ ዝፈልጦ እዩ። ከምቲ “ካብ እመት ስድሪ ኣላታ” ዝበሃል ከኣ እቲ ኣብቲ ውግእ ዝተኻየደሉ ከባቢ ዝነብር ህዝቢ ከምቲ በቲ ውግእ ዝያዳ ዝተሃስየ ንሰላምን ጉርብትና ናብ ንቡር ምምላስን ከም ዝብህጋ ምሕጽንታኡ ከቕርብ ጸኒሑን ኣሎን።

Eritrea: no more excuses for indefinite national service

he recent peace agreement with Ethiopia presents the Eritrean authorities with the opportunity to end the indefinite national service, a widely-criticised practice that has robbed the country’s youth of their dreams creating a generation of Eritrean refugees.

The Eritrean government introduced compulsory national service in 1995. By law, every high school finalist undertakes 18 months of national service, which include six months of military training. When relations deteriorated with neighbouring Ethiopia following the bitter 1998-2000 border war, the national service was extended indefinitely.

The indefinite national service has torn apart many families and ripped apart the fabric of society. Many children are growing up without both parents and girls are married off early to avoid conscription.

Fisseha Tekle, Amnesty International's Researcher for Ethiopia and Eritrea

SHARE THIS

• Twitter
• Facebook

The indefinite national service has torn apart many families and ripped apart the fabric of society. It is common for several members of the same family to be conscripted at the same time and posted to different parts of the country. Many children are growing up without both parents and girls are married off early to avoid conscription.

Binyam, 18, told Amnesty International that his father was conscripted before he was even born. The family are lucky to see him once every six months. Some conscripts go years without seeing their families because they are not granted annual leave.

ጸላኢ ጸላእየይ ፈታውየይ

ህልዋት መራሕቲ ህግዲፍ ይኹኑ ቀዳሞት መራሕቲ ህዝባዊ ግንባር ሓርነት ኤርትራ ንጸላእየይ ጸላኢኡስ ፈታውየይ ኢዩ ዝብል ፖሊሲ እዮም ኣብ ግብሪ ከውዕሉ ጸኒሖምን ጌና እውን ዘውዕሉ ዘለዉን። ኣብ 1980ታት መራሕቲ ህዝባዊ ግንባር ነታ ሽዑ መቓናቕንቶም ዝነበረት ሃገራዊት ውድብ ተጋድሎ ሓርነት ኤርትራ ንምድምሳስ ምስ ህዝባዊ ወያነ ሓርነት ትግራይ ተመሓዝዮም ንሓደ ዓመት ዝቐጸለ ናይ ሓባር መጥቃዕቲ ኣብ ልዕሊኣ ኣካየዱ።

ቅድሚ ሰማንያታት ኣብ ዝነበረ ግዜ፡ ባድመ ኣብ ትሕቲ ቍጽጽር ተሓኤ ኢያ ነይራ። ንተሓኤ ንምጥቃዕ ኣብ ዝወጠንሉ እዋን ግን፡ ባድመ ኣብ ትሕቲ ቍጽጽር ህዝባዊ ወያነ ሓርነት ትግራይ ክትኣቱ መራሕቲ ህዝባዊ ግንባር ኩሉ ዝከኣሎም ገበሩ። ሃይለማርያም ማሞ ዝተባህለ ናብ’ቲ ከባቢ ዝተመደበ ካድር ህዝባዊ ግንባር፡ ንኤርትራውያን ነበርቲ ባድመ እንተፈቲኹም ስቕ ኢልኩም ብወያነ ተመሓደሩ፡ እንተጸሊእኩም ድማ መሬቶም ለቒቕኩም ናብ ዝደለኽምዎ ቦታ ኪዱ እናበለ ንብዙሓት ኤርትራውያን ንስደትን ምፍንቃልን ከምዘዳረጎም ነበርቲ ባድመ ዝፈልጥዎ ሓቂ እዩ። ባድመ ኣብ ትሕቲ ቍጽጽር ወያነ ምስ ኣተወት እውን እቶም ዝተረፉ ኤርትራውያን ብዝተፈላለየ ሜላታት ካብ ባድመ ከምዝባረሩ ተገይሩ ኢዩ። ኣብ መደበራት ስደተኛታት ሱዳን ዝርከቡ ደቂ ባድመ ድማ ህያው ምስክርነት ናይ’ዚ ታሪኽ’ዚ እዮም። ኣብ ርእስ’ዚ፡ ተገዲዶም ንውሽጢ ኤርትራን ኢትዮጵያን ዝግዓዙ ኤርትራውያን ተቐማጦ ባድመ ድማ ማእለያ የብሎምን።

ምሕዝነት ህዝባዊ ግንባርን ህወሓትን ጽቡቕ ኣብ ዝነበረሉ እዋን፡ ደገፍቲ ህዝባዊ ግንባር ህወሓት ኣብ ውግእ ኣይተኽፈለን እናበሉ ብመራሕቶም ዝተዋህቦም ፕሮፓጋንዳ ክደጋግሙ ንተጋደልቲ ተጋድሎ ሓርነት ኤርትራ ድማ ከም ሓሰውቲ ክገልጹ እዮም ዝውዕሉ ነይሮም።

UN Report Exposes Eritrea's Continued Gross Violations of Human Rights

Ms Sheila B. Keetharuth, UN Special Rapporteur on Human Rights in Eritrea,  on 26 June presented her fifth and final report about the persisting "climate of repression" in Eritrea to the 38th Session of the UN Human Rights Council currently meeting in Geneva.

The bleak report underlined the fact that nothing is changing in the political and human rights situation in Eritrea where severe restriction of all basic freedoms, torture, rape, arbitrary arrests, ill treatment of prisoners and incommunicado detentions until death are ongoing crimes being committed in the country.

Sadly, all perpetrators of the extreme abuses of other humans in Eritrea are not being made accountable for their acts at home and abroad, she stressed. During the past years, the regime in Asmara arrested 90 journalists, some of whom are still languishing in little known prisons.

Ms Keetharuth, who is ending a six-year term on the Eritrea mandate, has urged the UN Council to extend this mandate of the UN Special Human Rights Rapporteur and do more to implement the Council's previous resolutions and recommendations on the alarming situation in that country.

Many country delegates and civil society activists made short interventions  supporting her report (http://webtv.un.org/search/id-sr-on-human-rights-in-eritrea-17th-meeting-38th-regular-session-human-rights-council-/5801987527001/?term=&lan=english)  and strongly recommending for more attention to the little changing Eritrean situation.

In the meantime, Eritrean human rights and pro-democracy activists attending the 38th Session of the UN Human Rights Council, continued holding side-events to highlight major human rights concerns in Eritrea.

Besides, the side-event moderated by Dr. Daniel Rezene on 25 June assessing achievements in the past few years and Eritrea's human rights challenges head, other Eritreans and supporters also organized another side-event on 26 June. Moderated by Mr. Redi Aybu of UK, the latter event was addressed by representatives of Eritrean Lowlands League (Messrs Mahmoud Adem; Ibrahim Kabushi) and the Red Sea Afar Human Rights Organization (Ismail Gabayta). They highlights the land property abuses of the regime in their respective regions and called for the attention and support of other Eritreans in addressing the land problem in post-dictatorship Eritrea. Both side-events were attended by Ms Keetharuth.

Later in the evening hours of 26 June, a number of Eritrean activists organized dinner in  honour of  Ms. Sheila B. Keetharuththe outgoing Eritrea Sepcial Rapporteur who attended the event dressed in Eritrean traditional costume. The Eritrean friends presented her a bouquet of flowers and a symbolic gift in the name of all Eritreans who appreciated her hard and good work on human rights in Eritrea.

መግለጺ 2ይ ኣርባዕተ ወርሓዊ ስሩዕ ኣኼባ ፈጻሚ ሽማግለ ሰዲህኤ

ክቡራትን ክቡራንን

ብምኽንያት መበል 27 ዓመት ዝኽሪ ናጽነት ኤርትራ፡ ፈጻሚ ሽማግለ ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ) ንዅሉ ኣብ ውሽጥን ኣብ ግዳምን ዝርከብ ኤርትራውን ፈተውቲ ሃገርና ኤርትራን ናይ ዮሃና መልእኽቲ የመሓላልፍ። ህዝብና ካብ’ዚ ዘሕልፎ ዘሎ ኣደራዕ ተጋላጊሉ፡ ፍትሕን ግዝኣተ-ሕግን ዝነግሰሉ፡ ዜጋታት ብሰላም ወፊሮም ብሰላም ናብ ገዝኦም ዝምለስሉ፡ ውግእን ወረ ውግእን ዘኽትመሉ ዓመት ክዀነልና ድማ ይምነ። 

ፈጻሚ ሽማግለ ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ)፡ ብ17ን 27ን ግንቦት 2018 ዝተኻየደ ካልኣይ ኣርባዕተ ወርሓዊ ምዱብ ኣኼባኡ ብዝኽሪ ስዉእ ተጋዳላይን ኣባል ማእከላይ ባይቶ ነበርን መሓመድ ኣሰሎ ኢዩ ከፊትዎ። ኣብ’ዚ ካብ ወርሓት ጥሪ ክሳብ ሚያዝያ 2018 ዘጠቓለለ ኣኼባ ዝቐረቡ ዛዕባታት ድማ፡ ጸብጻባት 9 ኣብያተ-ጽሕፈት ፈጻሚ ሽማግለ፡ ፈስቲቫል 2018፡ ንድፊ ትግባረ እማመ ሰዲህኤን ዝብሉ ነበሩ።

ንጥፈታት ሰልፊ፡ ካብ ግዜ ናብ ግዜ እናበረኸ ከምዝመጽእ ዘሎ ኣኼባ ፈጻሚ ሽማግለ መዚኑ። ሰዲህኤ፡ ብመሰረት ናይ እማመ ሓባራዊ ዕዮ ተቓወምቲ ውድባት፡ ምስ ዝተፈላለያ ውድባትን ምስ ህዝብን ዘካይዶ ዘሎ ርክባት ተስፋ ዝህብን ኣበርቲዑ ክደፍኣሉ ዘለዎ ዕማምን ምዃኑ ርእዩ። ነቲ እማመ ናብ ግብሪ ንምውዓል ዝሕግዝ ንድፊ ትግባረ እውን ተሊሙ ኣሎ።

ኣብ እስራኤልን ዓባይ ብሪጣንያን ብኣባላት መሪሕነት ዝተኻየደ ዑደት ዝንኣድ ውጽኢት ከምዝነበሮ ገምጊሙ። ከምኡ’ውን፡ ብቤት ጽሕፈት ደቂ ኣንስትዮ፡ ኣብ’ዚ ርብዒ ዓመት ኣብ ሆላንድ፡ ከተማ ሀግ፡ ዝተኻየደ ሰላማዊ ሰልፍን ኣኼባታትን፤ ብእጋጣሚ 8 መጋቢት ኣብ ካናዳን ሽወደንን ዝተኻየዱ ህዝባዊ ኣኼባታት፡ ብምኽንያት መበል 27 ግንቦት መዓልቲ ናጽነት ብምኽትል ኣደመንበር ቤት ጽሕፈት ደቂ ኣንስትዮ እተገብረ ቃለ-መሓትት...ወዘተ ንጥፈታት ቤት ጽሕፈት ደቂ ኣንስትዮ እናበረኸ ይመጽእ ምህላዉ ዝሕብሩ ምልክታት ምዃኖም ኣኼባ ፈጻሚ ሽማግለ ኣስሚርሉ።

ጽባሕ ካብ ዘጣዕስን ዘሕትትን ምዕቃብ

ርእሰ-ዓንቀጽ ሰዲህኤ

ሎሚ ብሓፈሻ ኣብ ልዕሊ ህዝቢ ኤርትራ ብፍላይ ከኣ ኣብ ልዕሊቲ ብሰንኪ ህግደፍ ናይ ስደት ግደይ ኮይኑ ዘሎ መንእሰይ ወለዶ ዝወርድ ዘሎ ብድምሩ ዘስካሕክሕ ኢልናዮ ክንሓልፍ እንተዘይ ኮይና ዘርዚርና እንውደኦ ኣይኮነን። ህግደፍ ኣብ ልዕሊቲ ኣብ ሓደ እዋን እምነት ዘንበረሉ ህዝቢ ኤርትራ ናብ ምጽናት ዘምርሕ በደል ዝፍጽም ዘሎ፡ ብሃንደበት ዘይኮነ ብኸመይ ንህዝቢ ኤርትራ ድከቱ ከም ዘስትዮ ሓሲቡን ወጢኑን እዩ። ስለዚ ካብ ከምዚ ኮነ ኢሉ ዓሊሙ ሕገመንግስቲ ነፊጉ ዝውጽዕ ኣካል ራህዋ ኣይትጽበን። “ስለምንታይ እዩ ህግዲፍ ከምኡ ዝገብር ዘሎ?” ዝብል ሕቶ ብብዙሓት ወገናት ዝቐርብ እዩ። እቲ መልሲ’ውን ከምቲ መልክዕ ናይቲ ሕቶ ብዙሕ እዩ። ተደሚሩ ግና ሕልሙ ኣብ ስልጣን ምቕጻል ኮይኑ ፡እቲ ነዚ ንምዕቃብn ንምብጻሕn ዝመርጾ መንገዲ ከኣ ንህዝቢ ኩሉ መሰላቱ ገፊፍካን ኣበርክቶኡ ጨዊኻን ብምድሃል ስለ ዝኾነ እዩ ከምኡ ዝገብር ዘሎ ኢልካ ምጥቕላል ብመጠኑ’ውን እንተኾነ ነቲ ሕቶ መልሲ እዩ።

ናይቲ ወጽዓ መሪሕ ሃንዳሲ ህግደፍ ኮይኑ፡ ብቐጥታ ይኹን ብተዘዋዋሪ ካብቲ ናቱ ወጽዓ ዘይፍለ በደል ኣብ ልዕሊ ህዝቢ ኤርትራ ዝፍጽሙ ኤርትራዊ ወገናት’ውን ኣለዉ። ናይ ህግደፍ ናይ ወጽዓ ቅኒት ምእንቲ ስልጣንን ምስኡ ተጐዝጒዙ ዝኸይድ ኩለመዳያዊ ረብሓን እዩ። ናይቶም ብተግባር ካብ ናቱ ኣካይዳ ብዘይፍለ ኣብ ልዕሊ ህዝቢ በደል ዝፍጽሙ ወገናት ተግባር ተመሳሳሊ ኮይኑ፡ ቅኒቶም ከኣ ግዝያዊ ነገራዊ ረብሓ ምኽዕባት እዩ። እቶም ዋላ ረብሓ እንተዘይረኸቡ ንተግባራት ህግደፍን ደቂ መዛምርቱን ዝድግፉን ዘመጉሱን እውን ብሕልናን ኣተሓሳስባንሲ ካብ ህግደፍ ፈሊኻ ዝረኣዩ ገበነኛታት ኣይኮኑን። እዚ ኣብ ብዙሕ መዳይን ክፍሊ ሕረተሰብ ኤርትራን ዘጋጥም ዘሎ ኮይኑ ኣብዚ እዋንዚ ብፍላይ ኣብቶም ግዳይ ስደት ኮይኖም ዘለዉ ጐሊሑ ዝረአ ዘሎ እዩ።

ብተንኮላት ህግደፍ ዘይምህማል

ስርዓት ህግደፍ ቅድሚ ኩሉ ዝሰርዖ ንኹሉ ዝሓለፈ ኤርትራዊ ኣበርክቶታት ጐዓጺጽካ ኣብ ስልጣን ምቕጻል ምዃኑ ብሩህ እዩ። ነዚ ጠላም ሕልሙ ኣብ ግብሪ ንምውዓል ብዙሕ ዘይቅዱስ ተንኮላት ከም ዝምህዝ ከኣ ኣብ ቅድሚ ኤርትራውያን ደለይቲ ራህዋን ምኽባር ኩሉ መሰላትን ብሩህ እዩ። ብሕገመንግስቲ ዘይምምራሕ፡ ኩሉ መሰላት ምዕፋን፡ ብዘይብቑዕ ምኽንያት ምእሳርን ኣሲርካ ናብ ፍትሒ ዘይምቕራብን፡ መንእሰይ ሃጽ ኢሉ ንክስደድ ዘገድድ ዘይርጉእ ኩነታት ምፍጣር፡ ብዘይዕጉስ ኣገባብ ምስ ናይ ርሑቕን ቀረባን መንግስታት ምትንዃል ኩሎም ኣብ ስልጣን ንቕጻል ከግልገለሎ ዝመሃዞ ተንኮላት እዮም።

ስርዓት ህግደፍ እዚ ኣቐዲሙ ዝተጠቕሰ ተንኮላት ስለ ዘይኣኸሎ  ከም ቀንዲ ዋሕስ ኣብ ስልጣን መቐጸሊ ከገልግሎ ኢሉ ዝምህዞ ኣብ ሕድሕድ ህዝቢ ኤርትራ ካብ ኣባላት ሓንቲ ስድራቤት ጀሚሩ ምትእምማን ከምዘይፍጠር ምግባር እዩ። ማለት ዝኾነ ምኽንያት ፈጢርካ ህዝቢ ከም ዝረሓሓቕን መፍቶ “ከፋፊልካ ግዛእ” ከም ዝኸውንን ምግባርን ቀንዲ ገጽ ናይቲ ስርዓት ዝጥቀመሉ ተንኮል እዩ። እቲ መንግስቲ እቲ ኣብ ኤርትራ ብሰንኩ ተፈጢሩ ዘሎ ኩነታት ባዕሉ ዝዛረብ ስለ ዝኾነ ክሓብኦ ዝኽእል ኣይኮነን። እቲ ነዚ ንምሽፋን ዝጥቀሞ ተንኮል ንኤርትራን ምስቲ ካብኣ ዝኸፈአ ኩነታት እንዳወዳደረና ናይ “በዓል ሃገር እገለ ዘይትርእዩ” መዝሙር ምዝማር እዩ። ንበዓል ዒራቕ፡ ሱርያ፡ የመን፡ ደቡብ ሱዳን እንዳዘርዘረ “ዓድና ደኣ ሰላም እንድያ ዘላ” ዝብሉ መዳኸርቲ የዋፍር። ብቋንቋ ህግደፍ ሰላምን ምርግጋእን ተዂሲ ብዘይምስማዕ እዩ ዝግለጽ። ግደ ሓቂ ግና ትርጉም ሰላም ካብኡ ዝዓሞቐን ዝረቐቐን እዩ።

ባይቶ ሰብኣዊ መሰል ሕ/ሃ ሸይላ ኪታሩዝ ግህሰት ሰብኣዊ መሰል ኤርትራ ክከታተላ ኣናዊሑለን

ቤት ጽሕፈት ዜና ሰደህኤ

ባይቶ ሰብኣዊ መሰል ሕቡራት ሃገራት፡ ብ23 ሰነ 2017 ኣብ መዛዘሚ መበል 35 ኣኼባኡ ወ/ሮ ሸይላ ኪታሩዝ ኩነታት ግህሰት ሰብኣዊ መሰል ኣብ ኢርትራ ምክትታለን ክቕጽላ ወሲኑ። እቲ ባይቶ ነዚ ዝወሰነ ነቲ ኣካል ሕቡራት ሃገራት ዝኾነ ትካል ብሓያል ተገዳስነት፡ “ሜላዊ፡ ሰፊሕን ጃምላውን ግህሰትን ጥሕሰትን ሰብኣዊ መሰል” ብዝብል ዝኾነኖ  ብመንግስቲ ኤርትራ ዝተፈጸመን ዝፍጸም ዘሎን ግህሰት ሰብኣዊ መሰል ንምክትታል እዩ።

እዚ ሓድሽ ኩነነ ባይቶ ሰብኣዊ መሰል ሕቡራት ሃገራት ኣብ ልዕሊ ጨቋኒ ስርዓት፡ ነቲ ብመንግስቲ ዝፍጸም ዘሎ “ ቀጻሊ ኮነ ኢልካ ምእሳር፡ ምስዋር ከምኡ እውን ሕሱም ህይወት ኣብ ኣብያተ-ማእሰርቲ” ክብል ገሊጽዎ። ኣተሓሒዙ ድማ መንግስቲ ኤርትራ ኣብ ልዕሊ ህዝቡ ዝፍጽሞ ዘሎ በደል፡ ብውሕዱ ካብቲ ብባይቶ ሕቡራት ሃገራት ኣብ ዝሓለፈ ዓመት ዝቐረበሉ 92 ለበዋታት ዝተወሰነ ከተግብር ሓቲቱ።

ብዘይካዚ እዚ መበል 35 ኣኼባ ባይቶ ሕቡራት ሃገራት፡ ነቲ ኣብ ዝሓለፈ ዓመት ብመርማሪ ኮሚሽን ሕቡራት ሃገራት ዝተነጸረ፡ ናይ ጥርጡራት መንነትን ብጥንቃቐ ዝቐረበ ተዛማድን ኣብ መጻኢ ተሓታትነት ኣብ ምንጻር ዝሕግዝን ሓበሬታን  ብግቡእ ኣስተብሂልሉ። ምስዚ ከኣ ወ/ሮ ሸይላ ኪታሩዝ ምክትታል ኩነታት ሰብኣዊ መሰል ኤርትራ ኣሕይለን ክቕጽላ ሓቲትወን።

ቤት ምኽሪ ጸጥታ ሕቡራት ሃገራት ኣብ ጉዳይ ሰብኣዊ መሰል ኤርትራ ክሳብ ሕጂ ከምዘይሰርሐ ብምጥቃስ፡ ባይቶ ሰብእዊ መሰል ሕቡራት ሃገራት፡ ተቕላላ ጉባአ ሕቡራት ሃገራት ንጻብጻን ናይ ቃል መብርህን መርማሪ ኮሚሽን ሰብኣዊ መሰል ኤርትራ፡ ኣድላይ ስጉምቲ ንክወስዳ ናብ ዝምልከተን ኣካላት ሕቡራት ሃገራት ከቕርቦ ሓቲቱ።

ካብዚ ሓሊፉ እቲ ባይቶ ሰብኣዊ መሰል ሕቡራት ሃገራት፡ ሕብረት ኣፍሪቃ ኣብ ጉዳይ ኤርትራ ናብ ምንጻር እቶም ተሓተትን ናብ ፍትሒ ምቕራቦምን ዝዓለመ ምጽራይ ብምክያድ እቲ ብመርማሪ ኮሚሽን ሰብኣዊ መሰል ኤርትራ ዝተነጸረ ኣብ ግብሪ ዝውዕለሉ ስጉምቲ ንክወስድ ዳግማይ ኣተባቢዕዎ።

እዚ ናይ ሎሚ ዘበን ውሳነ ሰብኣዊ መሰል ሕቡራት ሃገራት፡ እታ ሴፍ ሕጂ እውን ኣብ ክሳድ ዲክታቶር ኢሳይያስ ኣፈወርቅን ኣብ ልዕሊ እታ ካብ ኣፍሪቃ ቀንዲ ጨቋኒት ዝተባህለት ጸባብ ጉጅለኡን ከም ዘላ ዘመልክት እዩ።

ሓድነት ኤርትራውያን ንፍትሒ ኣብ ከተማ ኦስሎ ዕዉት ዓውደ መጽናዕትን ክፉት ህዝባዊ ኣኼባን ኣካይዱ

ማሕበር ሓድነት ኤርትራውያን ንፍትሒ ኣብ ዕለታት 3ን4 መጋቢት 2018 ኣብ ከተማ ኦስሎ፣ ኖርወይ ብደረጃ ኤውሮጳ ዝተጋበአ ዕዉት ዓውደ መጽናዕትን፣ ህዝባዊ ኣኼባን፣ ባህላዊ መደብን ኣካይዱ። ካብ ሓያለይ ሃገራት ኤውሮጳ ብውክልና ዝተሳተፉ ኣባላት ናይቲ ማሕበር ምስ ካብ ዝተፈላለየ ኩርነዓት ናይ ኖርወይ ዝመጹ ብጾቶም ኣብ ዕጹው መጋባእያ ብዛዕባ ህይወት ምንቅስቃሶም መጽናዕታዊ ምምይያጣት ድሕሪ ምግባር እዮም ናብ ክፉት ህዝባዊ ኣኼባን ባህላዊ መደባትን ዝሰገሩ።

ኣቦ መንበር ጨንፈር ኖርወይን ከባቢኣን ናይቲ ማሕበር ሓው ስቲፋኖስ ሽፍታ ናይ ሓጺር ናይ እንቋዕ ብደሓን መጻኹምን ናይ ምስጋናን ንተሳተፍቲ ድሕሪ ምሃብ፣ ኣሲዒቡ ኣባል ፈጻሚ ሽማገለ ናይቲ ማሕበር ዝኾነ ኣቶ ዓንደብረሃን ንማሕበሮም ምስ ህዝቢ ንምልላይ ብምዕላም፣ ኣብ ኣመጻጽኣን ኣመዓባብላን ናይቲ ማሕበር፣ ኣብ ዕላማታቱን፣ ራኢኡን ኣመልኪቱ ሰፊሕን ዓሚቊን መግለጺ ሂቡ። ኣብ መደረኡ ማሓበር ሓድነት ኤርትራውያን ንፍትሒ ኣብ ኩሉ መዳያዊ ኣገባብ ቃልሲ ዝኣምን ምንቅስቃስ ኮይኑ፣ ድሕሪ ምውዳቅ ስርዓት ህግደፍ ድማ ብኣገባብ መረጻ ተመጣጣኒ ውክልና(proportinal representation) ዝቀውምን፣ ብዝሓ ሰልፍታት (multi party) ዘፍቅድን፣ ኣብ ናጻ ዕዳጋ (free market) ዝመሰረቱ ቁጠባዊ ዕብየት ዝኣምንን፣ ማሕበራዊ ፍትሒ ዘረጋግጽን፣ ባይቶኣዊ መንግስቲ (Parliamentary Government) ንምትካል እዩ ክብል ኣብሪሁ።

ኣቶ ዓንደብረሃን ብተወሳኺ ምስቅንቓሶም ምስ ዝኾነ ብቻርተር ዝመሳሰሎ ኤርትራዊ ፖለቲካዊ ማሕበር ክሰምር፣ ምስ ዝኾነ ብመትከል ዘይጻረሮ ድማ ሓቢሩ ክሰርሕ ድልው ምዃኑ ኣበሲሩ። ድሕሪ ናይ ሕቶታትን ሪኢቶታትን መድረኽ ድማ ተሳተፍቲ ኣኼባ ብኣባላት ማሕበር ብዝተቀረበሎምን እክለ ማይ ተዓንጊሎም፣ ኣብ ናይ ወጋሕ ትበል ለይቲ ባህላዊ መደብ ሓዲሮም።

“ምውርራስ መኽሰባት ተመክሮ” ኣብ ትሕቲ ዝብል መደብ ዞባታት ኤውሮጳን ሰሜን ኣመሪካን ሰዲህኤ ሓባራዊ ኣኼባ ኣካይዶም

ቀዳም  24 ለካቲት  2018፡  ክልቲኡ ዞባታት  ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ፣ ዞባ ሰሜን ኣመሪካን ዞባ ኤውሮጳን “ምውርራስ መኽሰባት ተመክሮ  ዞባታት” ኣብ ትሕቲ ዝብል መደብ፡ ሰፊሕ ምይይጥ ዝተኻየደሉ ሓባራዊ ኣኼባ ኣካይዶም።

መደብ ምውርራስ ተመክሮታት፡ ብመሰረቱ፡ ናይ ማእከላይ ባይቶ ውድባዊ ቀዋሚ ሽማግለ ዘበገሶ፡ ኣብያተ ጽሕፈታት ውደባን ደቂኣንስትዮን መንእስያትን፡ድማ  ዝማዕበለኦ መደብ ክኸውን እንከሎ፡ ብጸዋዒት ክፍሊ ሰሰን ሰብኣዊ ምንጪ ኣብ ምምሕዳር ውድባዊ ጉዳያት ቤት ጽሕፈት እዩ ተካይዱ።

ኣብቲ ኣኼባ ዝመርሑ  ሓላፊ ውደባዊ ጉዳያት ቤት ጽሕፈት ሓው ተስፋይ ደጊጋን፡ ሓላፊት ጉዳያት ደቂ ኣንስትዮ ሓፍቲ ኣድያም ተፈራን እዮም። ኣብዚ ኣኼባ’ዚ ዝተሳተፉ ድማ፡ ኣባላት ምምሕዳር ውደባዊ ጉዳያት ቤት ጽሕፈትን ደቂ ኣንስትዮን መንስያትን፣ ኣባላት መሪሕነታት ዞባ ኤውሮጳን ሰሜን ኣመሪካን፡ ኣባላት መሪሕነት ንኡስ ዞባ ጀርመን ከምኡ’ውን ኣባላት መሪሕነታት ጨናፍር ነይሮም።

እቲ ኣኼባ፡ ብሓላፊት ጉዳያት ደቂ ኣንስትዮ፡ ሓፍቲ ኣድያም ድሕሪ ምኽፋቱ፡  ሓው ተስፋይ ደጊጋ፡ ንዝርዝር መደባት ምውርራስ መኽሰባት ናይ ዞባታት፡ ገሊጹ።  ኣብ ገለጻኡ ቀንዲ ዕላማ ናይቲ ሓሳብ ኣብ ዝተፈላለየ ክፍለ ዓለም   ዝካየድ ናይ ቃልሲ ተመክሮ መኽሰባት፡ ኣብ መንጎ ኣባላት ሰልፊ ንምክፋልን ካብኡ ኣስተምህሮታት ብምውሳድ ኣብ ዝተፈላለየ መዳይ  ኣሰራርሓ ሰልፊ ንምድንፋዕን ዝሃቀነ ምኻኑ ገሊጹ። ብመሰረቱ ከኣ ኣባላት  ዞባታት ዝራኸቡሉ መስኖታት ምኽፋትን ዓቅምታቶምን ብቕዓታቶምን ዝፍኑውሉ መድረኽ ምእንጋድን እዩ ክብል ኣብሪሁ።  ብተወሳኺ፡ ከምዚ  ዝበለ  ርክባት ንዝያዳ ምትሕብባር ከም ዘማዕብልን ንግሉጽነት ከም ዘዕኩኽን ገሊጹ፡ ዝማዕበለ ምትሕብባር  ክተረጋግጽ ምኽእል ንባዕሉ ምዕዋት’’ዩ ክብል ኣብሪሁ።

ሰዲህኤ፡ ሆላንድ ኣብ ልዕሊ ዝለዓለ ፈጻሚ ጉዳይ ኤምባሲ ኤርትራ ኣብ ሆላንድ ንዝወሰደቶ ኣመስጊኑ ካለኦት ንክስዕበኦ ከኣ ተስፋኡ ገሊጹ

ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ) በቲ መንግስቲ ሆላንድ ብ17 ጥሪ 2018 ኣብ ልዕሊ ኤርትራዊ ኣፈጻሚ ጉዳይ ዝተወስደ ስጉምቲ  ምስጋናኡ ገሊጹ። እቲ ኣፈጻሚ ጉዳይ ኤምባሲ ካብ ሆላንድ ንክስጎግ ዝተወሰኖ ብሰንክቲ ዲፕሎማስያዊ ሕጊ ጥሒሱ ኣብታ ሃገር ካብ ዝነብሩ ኤርትራውያን ናይ ኣታዊኦም 2% ቀረጽ ከኽፍል ዝፈጥሮ ብዝነበረ በደልን ካልእ ዘይሕጋዊ ተግባራትን እዩ።

እቲ ብ18 ጥሪ 2018 ናብ ወጻኢ ጉዳይ ሚኒስትሪ ሆላንድ ዝተላእከ መልእኽቲ ሰዲህኤ፡ ናይታ ሃገር ወጻኢ ጉዳይ ሚኒስተር ሃልበ ዚጅስተራ ነቲ ብስም ሰልፍን ኩሎም ተመሳሳሊ ስጉምቲ ዝጽበዩ ኤርትራውያንን ናብ መንግስቲ ሆላንድ ዝተላእከ ሰላምታ ከመሓላልፍሉ ሓቲቱ። ኣተሓሒዙ ድማ ኣብ ልዕሊ ወጻዒ መንግቲ ኤርትራን ኣብ መላእ ዓለም ካብ ኤርትራውያን 2%  ኣገዳዲ ግብሪ የኽፍሉ  ዘለዉ ኣካላቱን ተመሳሳሊ  ስጉምትታት ክውሰድ ዘለዎ ተስፋ ገሊጹ።

መልእኽቲ ሰዲህኤ ምስዚ ብምትሕሓዝ፡ በቲ ካብ ነዊሕ ግዜ ትጽቢት ዝተገብረሉ ኣብ ልዕሊቲ ኤርትራዊ ጉዳይ ኣፈጻሚ ኣቶ ተኸስተ ገብረመድህን  ብዝተወስደ ስጉምቲ ብስም እቶም ነዚ ስጉምቲ ክጽበዩ ዝጸንሑ፡ ቅሳነት ከም ዝተሰመዖ ገሊጹ። ብመንጽር እዚ ነቲ ተግባር “ዓብይ ስጉምቲ ንቕድሚት” እዩ ኢሉ፡ ካለኦት ሃገራት ኤውሮጳ ነዚ ስጉምቲ ክም ኣብነት ወሲድን ክስዕበኦ ዘለዎ ትጽቢት ገሊጹ

እቲ መልእኽቲ ኣተሓሒዙ ንግስነት ሆላንድ መንግስቲ ኣስመራ ዘይሕጋውን  ካብ ሃገሩ ወጻኢ’ውን ዘይሕጋውነት ከስፋሕፍሕ ዝሰርሕን ምዃኑ ኣዘኻኺሩ። ብመንጽር እዚ ናይ ሆላንድ ፓርላማ፡ ናይ ፍርዲ ኣካላትን ካቢነትን ንግጉይ ኣሰራርሓ ኣካላት መንግስቲ ኤርትራ ንምቁጽጻር ክሰርሕዎ ዝጸንሑ ኣብነታዊ ምዃኑ ኣስፊሩ። ብመንጽር እዚ ኣብ ልዕሊቲ ዓመጸኛ ዝተወስደ ስጉምቲ ዓብይ ስጉምቲ ንቕድሚት እዩ ኢሉ።

ሰዲህኤ፡ ሆላንድ ኣብ ልዕሊ ዝለዓለ ፈጻሚ ጉዳይ ኤምባሲ ኤርትራ ኣብ ሆላንድ ንዝወሰደቶ ኣመስጊኑ ካለኦት ንክስዕበኦ ከኣ ተስፋኡ ገሊጹ

ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ) በቲ መንግስቲ ሆላንድ ብ17 ጥሪ 2018 ኣብ ልዕሊ ኤርትራዊ ኣፈጻሚ ጉዳይ ዝተወስደ ስጉምቲ  ምስጋናኡ ገሊጹ። እቲ ኣፈጻሚ ጉዳይ ኤምባሲ ካብ ሆላንድ ንክስጎግ ዝተወሰኖ ብሰንክቲ ዲፕሎማስያዊ ሕጊ ጥሒሱ ኣብታ ሃገር ካብ ዝነብሩ ኤርትራውያን ናይ ኣታዊኦም 2% ቀረጽ ከኽፍል ዝፈጥሮ ብዝነበረ በደልን ካልእ ዘይሕጋዊ ተግባራትን እዩ።

እቲ ብ18 ጥሪ 2018 ናብ ወጻኢ ጉዳይ ሚኒስትሪ ሆላንድ ዝተላእከ መልእኽቲ ሰዲህኤ፡ ናይታ ሃገር ወጻኢ ጉዳይ ሚኒስተር ሃልበ ዚጅስተራ ነቲ ብስም ሰልፍን ኩሎም ተመሳሳሊ ስጉምቲ ዝጽበዩ ኤርትራውያንን ናብ መንግስቲ ሆላንድ ዝተላእከ ሰላምታ ከመሓላልፍሉ ሓቲቱ። ኣተሓሒዙ ድማ ኣብ ልዕሊ ወጻዒ መንግቲ ኤርትራን ኣብ መላእ ዓለም ካብ ኤርትራውያን 2%  ኣገዳዲ ግብሪ የኽፍሉ  ዘለዉ ኣካላቱን ተመሳሳሊ  ስጉምትታት ክውሰድ ዘለዎ ተስፋ ገሊጹ።

መልእኽቲ ሰዲህኤ ምስዚ ብምትሕሓዝ፡ በቲ ካብ ነዊሕ ግዜ ትጽቢት ዝተገብረሉ ኣብ ልዕሊቲ ኤርትራዊ ጉዳይ ኣፈጻሚ ኣቶ ተኸስተ ገብረመድህን  ብዝተወስደ ስጉምቲ ብስም እቶም ነዚ ስጉምቲ ክጽበዩ ዝጸንሑ፡ ቅሳነት ከም ዝተሰመዖ ገሊጹ። ብመንጽር እዚ ነቲ ተግባር “ዓብይ ስጉምቲ ንቕድሚት” እዩ ኢሉ፡ ካለኦት ሃገራት ኤውሮጳ ነዚ ስጉምቲ ክም ኣብነት ወሲድን ክስዕበኦ ዘለዎ ትጽቢት ገሊጹ

እቲ መልእኽቲ ኣተሓሒዙ ንግስነት ሆላንድ መንግስቲ ኣስመራ ዘይሕጋውን  ካብ ሃገሩ ወጻኢ’ውን ዘይሕጋውነት ከስፋሕፍሕ ዝሰርሕን ምዃኑ ኣዘኻኺሩ። ብመንጽር እዚ ናይ ሆላንድ ፓርላማ፡ ናይ ፍርዲ ኣካላትን ካቢነትን ንግጉይ ኣሰራርሓ ኣካላት መንግስቲ ኤርትራ ንምቁጽጻር ክሰርሕዎ ዝጸንሑ ኣብነታዊ ምዃኑ ኣስፊሩ። ብመንጽር እዚ ኣብ ልዕሊቲ ዓመጸኛ ዝተወስደ ስጉምቲ ዓብይ ስጉምቲ ንቕድሚት እዩ ኢሉ።